Beschermingsregelingen

Klanten van Belgische kredietinstellingen genieten een bescherming van hun deposito’s en financiële instrumenten. Daarnaast worden ook de tak 21-producten beschermd in geval van faillissement van een Belgische verzekeringsinstelling. In België garanderen 2 fondsen deze bescherming: het Garantiefonds voor financiële diensten en het Beschermingsfonds voor financiële instrumenten.

  • Wat is het Garantiefonds?

    Het Garantiefonds, officieel het Garantiefonds voor financiële diensten, is een bijzonder instrument voor financiële zekerheid dat depositohouders in laatste instantie waarborgen biedt voor verliezen door het faillissement of het in gebreke blijven van een financiële instelling.

  • Wat is het Beschermingsfonds?

    Het Beschermingsfonds, voluit het Beschermingsfonds voor financiële instrumenten, is een bijzonder instrument voor financiële zekerheid dat klanten in laatste instantie waarborgen biedt in het uitzonderlijke geval dat de bank niet meer in staat zou zijn om het geheel of een deel van de effecten (financiële instrumenten) aan de klanten terug te geven. Bv. bij een administratieve fout door de bank.

  • Wanneer treden beide fondsen op?

    Ze treden op in geval van tekortkoming van een krediet- of verzekeringsinstelling.

    Er is sprake van tekortkoming:

    • wanneer de onderneming werd failliet verklaard of
    • wanneer de toezichthouder beslist dat de instelling, om redenen die rechtstreeks verband houden met haar financiële positie, momenteel en binnen afzienbare termijn niet in staat is de deposito's terug te betalen

  • Voor welke tegoeden, contracten en verrichtingen treden de fondsen op?

    Voor deposito’s in contanten?

    Ja. De deposito’s op betaalrekeningen, spaarrekeningen en termijnrekeningen bij Belfius Bank komen in aanmerking. Kasbons vallen ook onder deze categorie, voor zover ze op naam zijn of gedematerialiseerd zijn en aangehouden worden op een nominatieve rekening.

    Deze dekking wordt voorzien door het Garantiefonds voor financiële diensten.

    Voor financiële instrumenten (aandelen, obligaties…)?

    Ja. Het Beschermingsfonds voor financiële instrumenten treedt op wanneer Belfius Bank niet meer in staat is om de financiële instrumenten aan de klant terug te geven. Effecten of waardepapieren, zoals aandelen, obligaties, gemeenschappelijke beleggingsfondsen, Beveks en certificaten, die aan Belfius Bank toevertrouwd werden en in een effectendossier opgenomen zijn, komen in aanmerking.

    De effecten maken bij een eventueel faillissement van de bank géén deel uit van de faillissementsboedel. Bovendien is Belfius Bank bij wet verplicht een strikte scheiding te maken tussen de tegoeden van de klanten en zijn eigen tegoeden. Bijgevolg treedt het Beschermingsfonds pas op in het uitzonderlijke geval dat Belfius Bank niet meer in staat is om het geheel of een deel van de effecten aan de klanten terug te geven. Bv. bij een administratieve fout door de bank.

    Voor verrichtingen via internet?

    Ja. De verrichtingen uitgevoerd via internet zijn beschermd.

    Voor munten?

    Elke munteenheid is gedekt.

    Voor de tak 21-producten?

    Het Garantiefonds voor financiële diensten dekt de levensverzekeringen van tak 21 voor een totaalbedrag van 100.000 euro, en dat voor het geheel van de contracten afgesloten door eenzelfde verzekeringnemer binnen een verzekeringsonderneming.

    Verzekeringsproducten die behoren tot de tweede pensioenpijler (groepsverzekeringen en vrij aanvullende pensioenen voor zelfstandigen (VAPZ)) vallen niet onder het toepassingsgebied van het Garantiefonds voor financiële diensten.

    Voor tak 21-producten van Belfius Insurance?

    Ja, want Belfius Insurance Belgium is aangesloten bij het Garantiefonds voor financiële diensten.

    Voor de algemene tegoeden in uw kluis?

    Neen. De waarden die zich in uw kluis bevinden zijn niet beschermd.

    Voor tegoeden die tot een nalatenschap behoren en gedeponeerd zijn bij de notaris?

    De notaris is verplicht de bedragen die aan derden toekomen te individualiseren om ze zo van zijn eigen vermogen te onderscheiden. Daarom opent hij een ‘rubriekrekening’ op naam van bijvoorbeeld een nalatenschap. De rechthebbenden van deze nalatenschap komen in aanmerking voor een tegemoetkoming.

    Voor uw pensioenspaargelden?

    U kan op 2 manieren pensioensparen: via een verzekeringscontract en via een fonds.

    Hebt u een verzekeringscontract? Dan blijft dat bestaan. Het gaat immers om een contract tussen u als klant en Belfius Insurance (via Belfius Bank). Belfius Insurance is een dochteronderneming van Belfius Bank. Een eventueel faillissement van Belfius Bank impliceert geen faillissement van Belfius Insurance.

    Ingeval van faillissement van Belfius Insurance worden de verzekeringen van het type tak 21 verzekerd door het Garantiefonds voor financiële diensten.

    Doet u aan pensioensparen via een fonds? Dan zal Belfius Bank de effecten aan een andere speler doorgeven bij wie u indien gewenst uw belegging kan voortzetten.

    Voor fondsen in een effectendossier bij Belfius?

    Deelbewijzen van fondsen (beleggingsvennootschappen of gemeenschappelijke beleggingsfondsen) gedeponeerd bij een bank vormen geen schuldvordering op een bank, maar op het fonds zelf. De bank beperkt zich tot het aanbieden van aandelen/deelbewijzen van de fondsen en tot de plaatsing ervan in effectendossiers. Een eventueel faillissement van een bank leidt dus niet tot de verdwijning van het fonds. Het Beschermingsfonds voor financiële instrumenten treedt enkel op wanneer Belfius Bank niet meer in staat is om de aandelen/deelbewijzen van het fonds aan de klant terug te geven.

  • Welke bedragen worden gewaarborgd?

    Het Beschermingsfonds voor financiële instrumenten waarborgt maximaal 20.000 euro per klant per financiële instelling voor financiële instrumenten in de mate dat de bank niet in staat is om deze financiële instrumenten terug te geven.

    Het Garantiefonds voor financiële diensten waarborgt 100.000 euro per klant per financiële instelling voor deposito’s en per verzekeringsinstelling voor tak 21-producten.

    De bovenvermelde vergoedingen zijn cumuleerbaar in geval van faillissement van een kredietinstelling. Een klant kan dus maximaal 120.000 euro terugkrijgen (100.000 euro voor deposito’s en 20.000 euro voor financiële instrumenten). Het bedrag van de vergoeding is niet gekoppeld aan het aantal rekeningen van de klant, aan het aantal financiële instrumenten of aan de aard van de effecten.

    Voor wat betreft het gewaarborgde bedrag voor deposito’s, zijnde 100.000 euro, geldt er echter een uitzonderingsregeling. Voor bepaalde deposito’s geldt er een hogere bescherming van maximaal 500.000 euro, indien deze deposito’s gecrediteerd werden op een rekening in de periode van zes maanden voorafgaand aan het faillissement of het ingebreke blijven van de kredietinstelling. Volgende deposito’s genieten deze tijdelijke hogere bescherming:

    • Deposito’s die rechtstreeks verband houden met de uitvoering van een onroerendgoedtransactie die betrekking heeft op een particuliere woning. Het moet gaan om een woning voor particulier residentieel gebruik, die dienst doet als hoofdverblijfplaats. De hogere bescherming geldt zowel voor de deposito’s die de verkoper ontvangt uit de verkoop, als voor de deposito’s die de koper op zijn rekening gezet heeft tussen de ondertekening van het compromis en de ondertekening van de verkoopakte om de aankoop te financieren.
    • Deposito’s die rechtstreeks verband houden met bepaalde levensgebeurtenissen van een deposant en die voortkomen uit uitkeringen in kapitaal en interesten naar aanleiding van een pensionering, een overlijden met uitzondering van de erfenis, een ontslag of een invaliditeit. Het gaat om uitzonderlijke uitkeringen van kapitaal (en interesten) in één keer.
    • Deposito’s toebehorend aan natuurlijke personen die het resultaat zijn van de uitbetaling van verzekeringsuitkeringen, alsook van de uitbetaling van vergoedingen voor schade door criminele activiteiten of onterechte veroordeling, ongeacht de aard van de schade.

    Voor de deposito’s onder categorie 2 en 3 geldt de hogere bescherming van 500.000 euro slechts voor het cumulatieve totaal van deze deposito’s.

    Deze tijdelijke hogere bescherming geldt enkel voor natuurlijke personen. Rechtspersonen genieten deze bescherming niet.

    U moet zelf de nodige bewijsstukken voorleggen aan het Garantiefonds.

    Op welke waarde baseert het Beschermingsfonds zich voor de vergoeding van financiële instrumenten?

    Het Beschermingsfonds neemt de marktwaarde van het financiële instrument op de dag die aan de vaststelling van het faillissement voorafgaat. Het eventuele waardeverlies van een financieel instrument in vergelijking met zijn aanschaffingsprijs is bijgevolg niet gedekt.

    Op welke waarde baseert het Garantiefonds zich voor de vergoeding van tak 21-producten?

    De terugbetaling is beperkt tot de afkoopwaarde van het contract op de dag die voorafgaat aan deze waarop vastgesteld werd dat de verzekeringsonderneming in gebreke bleef.

    Wat met gemeenschappelijke rekeningen?

    Elke medehouder kan een vergoeding krijgen van maximaal 100.000 euro voor de deposito’s in contanten en van maximaal 20.000 euro voor de financiële instrumenten.

    Stel: u hebt een betaalrekening op uw naam (5.000 euro) en een gemeenschappelijke spaarrekening met uw echtgenote (125.000 euro). Dan hebt u recht op 67.500 euro, zijnde 5.000 euro + 62.500 euro (de helft van 125 000.euro). Uw echtgenote heeft op haar beurt recht op 62.500 euro (de helft van 125.000 euro).

  • Wie kan rekenen op de waarborgen van de fondsen?

    Residenten en niet-residenten?

    De 2 fondsen betalen op dezelfde manier.

    Particulieren?

    Ja. De tegoeden van alle particulieren zijn gedekt. Een minderjarige geniet dezelfde bescherming als een meerderjarige klant.

    Beleggers specifiek?

    Het Beschermingsfonds organiseert een bescherming voor de effecten die aan Belfius Bank zijn toevertrouwd en in een effectendossier zijn ondergebracht. Belfius Bank houdt deze effecten aan op gemeenschappelijke rekeningen bij centrale depositarissen.

    De effecten maken bij een eventueel faillissement dus géén deel uit van de faillissementsboedel. Bovendien is Belfius Bank bij wet verplicht een strikte scheiding te maken tussen de tegoeden van de klanten en zijn eigen tegoeden. Bijgevolg treedt het Beschermingsfonds pas op in het uitzonderlijke geval waarin Belfius Bank niet meer in staat zou zijn om de klanten het geheel of een deel van hun effecten terug te geven.

    Zie ook ‘Voor financiële instrumenten?’ onder ‘Voor welke tegoeden, contracten en verrichtingen treden de fondsen op?’

    Zelfstandigen?

    Ja. De tegoeden van zelfstandigen zijn gedekt.

    Ondernemingen?

    Ook ondernemingen genieten de bescherming als ze niet actief zijn in de financiële en de verzekeringssector.

    Vzw's?

    Voor vzw’s geldt dezelfde regeling als voor particulieren.

    Verenigingen, groeperingen en onverdeeldheden zonder rechtspersoonlijkheid

    De tegoeden die in aanmerking komen voor terugbetaling in het kader van de depositobescherming en die geplaatst zijn op een rekening of die voortvloeien uit tak21-producten, waarop ten minste 2 personen rechten kunnen doen gelden als leden van een vereniging, een groepering of een onverdeeldheid zonder rechtspersoonlijkheid, worden beschouwd als toebehorend aan één enkele persoon. Als de identiteit van de personen die rechten kunnen doen gelden op de voormelde tegoeden kan worden vastgesteld, wordt het gedeelte dat aan elk van hen toekomt in aanmerking genomen. Wordt het tegendeel niet bewezen, dan worden de rechthebbenden geacht eenzelfde aandeel te hebben.

    Zijn er uitsluitingen?

    Een aantal deposanten komt niet in aanmerking voor een bescherming van hun deposito’s door het Garantiefonds voor financiële diensten. Het gaat onder meer om:

    • kredietinstellingen
    • financiële instellingen
    • beheervennootschappen van fondsen
    • openbare overheden

    Voor meer informatie over de uitgesloten deposanten of deposito’s, kan u terecht op de website van het Garantiefonds: garantiefonds.belgium.be.

    Een aantal beleggers komen niet in aanmerking voor een bescherming van hun financiële instrumenten door het Bijzonder Beschermingsfonds. Het gaat onder meer om:

    • kredietinstellingen
    • financiële instellingen
    • bepaalde grote ondernemingen
    • staten, gemeenschappen, gewesten, provincies, gemeentes…

    Voor meer informatie over de uitgesloten beleggers, kan u terecht op de website van het Bijzonder Beschermingsfonds: beschermingsfonds.be.