Duitsland in de koppositie, maar erg afhankelijk van de rest van de wereld.

Frank Maet
Senior Macro Economist @Belfius

• Duits ondernemersvertrouwen sterkt verder aan in augustus na een desastreus tweede kwartaal.
• Duitsland zet betere prestatie neer dan de rest van de eurozone.
• Noodsteun van overheid werkt, maar het is te vroeg om het anti-crisis beleid stop te zetten

Goed nieuws uit Duitsland. De IFO-index, een bekende barometer van het Duitse ondernemersvertrouwen, klimt in augustus sterker dan verwacht naar een niveau van 92,6. De bedrijven zien de huidige economische situatie minder somber in, en zijn voorzichtig optimistisch over de groeikansen in het derde kwartaal. In het tweede trimester kromp het Duitse BBP nog met 9,7%, waarmee bijna tien jaar aan economische groei is weggeveegd. Met uitzondering van de overheidsuitgaven werden alle groeipijlers van de Duitse economie keihard geraakt door Covid-19. De uitvoer en investeringen in machines kregen een klap van 20%, terwijl de gezinsuitgaven met meer dan 10% daalden door de quarantaine.

Duitsland incasseerde in het tweede kwartaal een oplawaai van historisch formaat, maar het land presteert dit jaar minder slecht dan de rest van de eurozone. De krachttoer heeft te maken met de vroege Duitse aanpak van de pandemie, met een relatief laag sterftecijfer en een kortere lockdown als gevolg. Berlijn toont bovendien geen schroom om veel geld tegen de crisis aan te gooien. Het relanceplan van 130 miljard euro maakt indruk en zet de Duitsers in de koppositie om als eerste uit de recessie te klauteren. De IFO-cijfers van augustus tonen aan dat de noodsteun helpt bij het herstel van het vertrouwen maar de Duitse economie blijft nog te zwak om snel van het overheidsinfuus te halen.

Kurzarbeit, het Duitse systeem van arbeidstijdverkorting met loonsubsidies, absorbeert de korte termijn-schokken op de arbeidsmarkt en belet dat de werkloosheidsgraad razendsnel oploopt. Maar de regeling is duur voor de overheid en daarom van tijdelijke aard. Dat beseffen de Duitse gezinnen maar al te goed, waardoor het consumentenvertrouwen tijdens de zomer op een laag niveau blijft hangen. Bondskanselier Merkel is voorstander om het stelsel van loonsubsidies met één jaar te verlengen, tegen een geschatte kost van 10 miljard euro. De vrees is dat de werkloosheid in 2021 de hoogte inschiet als de crisismaatregel geen vervolg krijgt.