9 februari 2023
Frank Maet
Senior Macro Economist @Belfius
Véronique Goossens
Chief Economist @Belfius
Eind vorige maand maakte het Internationaal Monetair Fonds de nieuwe economische groeivooruitzichten bekend voor de G7. Daarbij valt het V.K. uit de toon. De Britse economie is de enige van de groep die in 2023 afstevent op meerdere trimesters negatieve groei, een echte recessie dus.
Er zijn nochtans gelijkenissen met de economische situatie op het Europese vasteland. De Britten worstelen ook met een zeer hoge inflatie die de kosten voor veel gezinnen en ondernemers de hoogte in jaagt. Net als de ECB, is de Bank of England genoodzaakt om de rente fors op te trekken wat lenen duurder maakt en zo de economische activiteit afremt. Zowel bij ons als in het V.K. ondervinden bedrijven de grootste moeite om voldoende personeel te vinden.
Maar op heel wat vlakken scoren de Britten telkens een stukje slechter dan continentaal Europa. Vorig jaar bedroeg de inflatie in het V.K. gemiddeld 9 procent, vergeleken met 8,4 procent in het euro-gebied. Dat inflatieverschil loopt in 2023 verder op, want in de eurozone verwachten we een afkoeling naar een gemiddeld niveau van 6,3 procent, in het V.K. slechts een daling naar 7,5 procent. Dat zorgt er ook voor dat de centrale bank in Londen de rente sneller en hoger moet optrekken dan die in Frankfurt. Sinds eind 2021 ging de beleidsrente al met 3,9 procent omhoog, bijna een vol procent meer dan de monetaire verkrapping door de ECB over dezelfde periode. Ook het gat in de Britse staatskas is een stuk groter dan voor de eurozone. In november berekende het OBR, de Britse begrotingswaakhond, dat het overheidstekort voor 2022 meer dan 7 procent van het BBP bedraagt.
De economische vooruitzichten voor de Britse economie blijven somber ogen. De recente val van de internationale energieprijzen is een meevaller maar niet genoeg om een daling te voorkomen van de consumentenuitgaven. Naast hoge inflatie krijgen de Britse huishoudens immers te maken met duurdere hypotheekrentes en lagere huizenprijzen. Pas na de zomer wordt een herstel van de consumptie verwacht. Uit bevragingen bij ondernemers blijkt dat ook de bedrijfsinvesteringen zwak blijven. Hogere rentevoeten, duurdere lonen en onzekere vooruitzichten maken dat bedrijven hun investeringsplannen uitstellen of opbergen. Volgens de centrale bank is ongeveer één derde van de ondernemingen van plan om de komende twaalf maanden minder te investeren.
De ondermaatse prestatie van de Britse economie is al langer aan de gang natuurlijk. In de herfst van vorig jaar was die in taille nog steeds kleiner dan vóór de covid-pandemie, terwijl de economie in de eurozone ondertussen al ruim 2 procent groter is dan pre-covid. Het valt niet te ontkennen dat Brexit een grote rol speelt in de economische underperformance van het V.K. Hoewel Groot-Brittannië in 2016 al stemde om de Europese Unie te verlaten, werd het vertrek uit de interne markt en de douane-unie pas op 1 januari 2021 van kracht. Twee jaar later wordt de economische tol van de uitstap uit de EU steeds duidelijker.
Op het vlak van internationale handel is het V.K. een kleinere speler geworden. Brexit heeft handelsbelemmeringen opgeworpen voor Britse bedrijven en buitenlandse ondernemingen die Groot-Brittannië als basis voor hun activiteiten willen gebruiken. Dat weegt zwaar op de handelsvolumes en ondermijnt de investeringen vanuit het buitenland. Door de EU te verlaten is het V.K. ook meer gesloten geworden op het vlak van immigratie. Na 2018 nam de instroom vanuit de EU af zodat het aantal in de EU geboren inwoners dat het V.K. elk jaar verlaat, groter is dan het aantal nieuwkomers. Hierdoor kampt de economie met een groot gebrek aan personeel. Uit een recente studie blijkt dat Brexit heeft geleid tot een tekort van 330.000 mensen in de Britse beroepsbevolking, voornamelijk in de laaggeschoolde economie.
De uitstap uit de EU kan blijvende schade toebrengen aan de Britse economie. Minder investeringen door buitenlandse bedrijven zal de concurrentie, de innovatie en de productiviteitsgroei belemmeren. Ook het tekort aan personeel zet een rem op de potentiële groei. Als de huidige en toekomstige regeringen het tij niet kunnen keren, dan dreigt de economische kloof tussen het V.K. en het euro-gebied een diepe ravijn te worden.
Bronnen:
IMF World Economic Outlook , January 2023
Bank of England,Monetary Policy Report, February 2023
Dit document, opgesteld en verspreid door Belfius Bank, geeft de visie van Belfius Bank op de financiële markten weer. Het bevat geen gepersonaliseerd beleggingsadvies of -aanbevelingen, noch onafhankelijk onderzoek op beleggingsgebied. Als u gepersonaliseerd beleggingsadvies wil, kan u daarvoor terecht bij uw financieel adviseur. Hij bekijkt graag met u welke gevolgen deze visie mogelijk heeft voor uw persoonlijke beleggingsportefeuille. De vermelde cijfers zijn een momentopname en onderhevig aan wijzigingen.