Beslissen of goud thuishoort in een portefeuille, hangt af – deels althans - van het waarderingsniveau. Indien de prijs ervan relatief hoog is, is het beter om er niet (te sterk) aan blootgesteld te zijn. In het tegengestelde geval is het beter om er in te beleggen. Het probleem zit ‘m in het feit dat de traditionele activa kunnen worden gewaardeerd aan de hand van modellen die gebaseerd zijn op de actualisering van de toekomstige opbrengsten, terwijl dat niet kan voor goud.

Er zijn evenwel elementen die de goudprijs kunnen beïnvloeden. Zo is goud doorgaans in trek bij sterke inflatie, als bescherming tegen inflatie en om de koopkracht op peil te helpen houden. Men zou zich erover kunnen verbazen dat de goudprijs niet sterker is gestegen na de wereldwijde opleving van de inflatie. Dit is toe te schrijven aan de forse rentestijging.

De goudprijs wordt beïnvloed door de inflatie, maar ook door de rente. Doordat goud niets uitkeert, leidt een rentestijging tot een opportuniteitskost. De inflatie en de rentevoeten oefenen dus een tegengestelde druk uit op de goudprijs. Een inflatiestijging duwt de goudprijs omhoog, een rentestijging doet hem zakken. Wat telt, is de reële rente, d.w.z. de (nominale) rente min de door de markt geraamde inflatie. Hoe lager de reële rente is, hoe beter goud het doet. Onderstaande grafiek illustreert dat verband doordat hij de prijs van een ons goud en de rente van de Amerikaanse TIPS (Treasury Inflation Protected Securities), die representatief is voor de reële rente, weergeeft.

Grafiek 1: Prijs van een ons goud in USD (as links) en Amerikaanse TIPS op 10 jaar (omgekeerde as rechts).

Dit verband tussen de goudprijs en de reële rente wordt vaak geverifieerd, maar dat gebeurde niet in 2022. De reële rente is toen fors gestegen (omgekeerde rode lijn), namelijk van -1% naar +1,5%, terwijl de goudprijs 6% klom. Dat komt omdat goud de status van vluchtwaarde heeft, een fenomeen dat ook tot uiting komt in de grafiek tijdens de crisis van 2008.

Dit vermogen van goud om tijdens fasen van marktcorrectie goed te presteren, blijkt uit onderstaande tabel. Daarin staan de perioden van sterke daling van de S&P 500, de beursindex van de 500 grootste Amerikaanse beurskapitalisaties, de procentuele daling van deze index en de evolutie van de goudprijs. Die "verzekering" was uiterst nuttig tijdens de crisis van de internetzeepbel in 2001 en de grote financiële crisis van 2008. De enige periode waarin ze de Europese belegger niet ten goede kwam, is die waarin zich een bliksemcorrectie heeft voorgedaan, die slechts een maand heeft geduurd, namelijk in het begin van de covid-19-crisis.

Tabel: evolutie van de S&P 500 in perioden van sterke daling en evolutie van de goudprijs

Bron: Berekeningen van Belfius Investment Strategy / data Refinitv-Datastream

Dit vermogen van goud om in crisistijden goed te presteren, zorgt dus voor een reële diversificatie in de portefeuilles. Daarom opteren beheerders van gemengde fondsen af en toe voor een positie in goud, soms uit strategische overwegingen, als een soort structurele verzekering, soms vanuit tactisch oogpunt, d.w.z. meer opportunistisch, afhankelijk van de marktomstandigheden.

Conclusie

De laatste decennia hebben aangetoond dat de goudprijs gedeeltelijk op de evolutie van de reële rente reageert. Maar het bijzondere aan goud is dat het een interessante bron van diversificatie vormt. Sommige fondsbeheerders beschouwen het als een soort verzekering waarmee, bij zware correcties, de verliezen in een portefeuille kunnen worden beperkt. Die strategie is lonend gebleken in tal van situaties van economische en geopolitieke onzekerheid.

Dit document, opgesteld en verspreid door Belfius Bank, geeft de visie van Belfius Bank op de financiële markten weer. Het bevat geen gepersonaliseerd beleggingsadvies of -aanbevelingen, noch onafhankelijk onderzoek op beleggingsgebied. Als u gepersonaliseerd beleggingsadvies wil, kan u daarvoor terecht bij uw financieel adviseur. Hij bekijkt graag met u welke gevolgen deze visie mogelijk heeft voor uw persoonlijke beleggingsportefeuille. De vermelde cijfers zijn een momentopname en onderhevig aan wijzigingen.