Het succes van ChatGPT zorgde voor een schokgolf in de technologiesector. De populariteit van de chatbot deed andere technologiebedrijven een versnelling hoger schakelen in de ontwikkeling van hun eigen artificiële intelligentie-modellen. Zoals we in een vorige artikel schreven, zorgde dit bijvoorbeeld voor een stormloop op de meest gesofisticeerde chips, met als gevolg enorme koersstijgingen van chipsproducenten zoals Nvidia.

De AI-race is ook een race om dominantie over het internet. Geen wonder dat bedrijven als Microsoft, Alphabet en Meta er alles aan doen om die te winnen. Welke stappen hebben ze al ondernomen? We zoeken het voor u uit.

Het succes van ChatGPT

De ware innovatie van ChatGPT zit zich vooral in de manier waarmee het mensen toelaat rechtsreeks interacties te houden met artificiële intelligentie (AI). Technologiebedrijven maakten al jaren gebruik van erg gesofisticeerde AI-modellen, maar voornamelijk ter ondersteuning van reeds bestaande producten. ChatGPT daarentegen gebruikt AI niet ter ondersteuning van een andere dienst, maar biedt haar AI-model rechtstreeks aan als consumptiegoed.

Deze aanpak was een schot in de roos. Uit vrees dat de concurrentie haar voor zou zijn, lanceerde het bedrijf eind 2022 een voorlopige versie. Na 5 dagen bereikte ChatGPT de kaap van 1 miljoen actieve gebruikers. Na 2 maanden stond dit aantal al op 100 miljoen¹. Ter referentie, Facebook en Twitter hadden respectievelijk 10 maanden en 2 jaar nodig om de kaap van 1 miljoen gebruikers te bereiken.

Tekort aan chips zorgt voor barrières

Het is echter niet zeker dat de toekomst van het internet gecentraliseerd is. Het is ook mogelijk dat er verschillende (kleinere) AI-modellen opduiken die elk hun eigen functie vervullen. Deze gedecentraliseerde versie van het internet zou dan meer in lijn liggen met ons huidige internet.

Het probleem is hierbij dat het grote tekort aan chips het heel moeilijk maakt voor kleine bedrijven om nieuwe AI-modellen uit te rollen. Een bedrijf als Nvidia domineert de markt voor GPU’s (graphic processing units), een specifiek soort chips dat uitermate geschikt is voor AI-toepassingen. De productie kan de vraag niet volgen. In deze omstandigheden zal een chipproducent doorgaans voorkeur geven aan de grootste klanten, namelijk de grootste techbedrijven. Kleine spelers krijgen hierdoor nauwelijks toegang tot chips (en dus rekenkracht), en zijn verplicht samen te werken met grote technologiebedrijven die de datacenterinfrastructuur in handen hebben.

Het tekort aan chips werkt dus in het voordeel van big tech en een gecentraliseerde toekomst van het internet.

De AI-race

Grote technologiebedrijven zagen snel in dat ChatGPT een gigantische bedreiging vormde voor hun businessmodellen. Een race ontstond tussen grote technologiebedrijven om de onbetwiste te worden in AI. Hoewel het nog niet volledig duidelijk is wie uiteindelijk de race zal winnen, zitten sommige technologiebedrijven al verder dan andere.

Microsoft pakt de leiding

Microsoft was de eerste om te schakelen. De technologiereus kocht voor 10 miljard dollar 49% van de aandelen van OpenAI, het bedrijf achter ChatGPT. Hiermee pakte Microsoft een vroege leiding in de AI-race. De acquisitie pakte goed uit voor OpenAI, die nu toegang heeft tot de datacenters van Microsoft.

Hoe Alphabet opnieuw de leiding wil pakken

Alphabet, het moederbedrijf achter Google, was voor ChatGPT jarenlang de leider in de ontwikkeling van AI. 10 jaar geleden kocht het bedrijf DeepMind, een Brits technologiebedrijf gespecialiseerd in AI. DeepMind ontwikkelt neurale netwerken. Deze gesofisticeerde AI-modellen bootsen het menselijk brein na. DeepMind creëerde bijvoorbeeld AlphaGo, het eerste programma dat erin slaagde een professionele speler te kloppen in het Chinese Go, het meest complexe bordspel ter wereld². Google Brain, een andere tak binnen het bedrijf die eveneens gesofisticeerde AI-modellen ontwikkelt, behaalde grote doorbraken in bijvoorbeeld stem- en beeldherkenning of taalverwerking.

Toen Alphabet haar leiderspositie verloor van Microsoft, ondernam het snel drastische stappen. Initieel rekende het bedrijf op Google Bard om de concurrentie aan te gaan met ChatGPT. Hoewel tests aangeven dat het programma niet moet onderdoen voor ChatGPT in termen van accuraatheid en gebruiksvriendelijkheid, slaagde het er niet in gelijkaardige successen te behalen. Nochtans kan het programma worden geïntegreerd in andere applicaties zoals Gmail.

Recent werd echter aangekondigd dat het bedrijf binnenkort Google Gemini zou lanceren. Gemini combineert de kracht van Google’s taalmodel, dat naar verluidt even sterk zou moeten zijn als dat van ChatGPT, met de AI-modellen van DeepMind en Google Brain. De twee AI-takken van het bedrijf werden hiervoor samengevoegd om hun krachten te bundelen.

Wordt Gemini beter dan ChatGPT?

ChatGPT is ontzettend goed in het schrijven, verwerken en vertalen van teksten, maar heeft ook beperkingen. Google Gemini zou naar verluidt ontzettend veelzijdig zijn. Het programma zou verschillende modellen omvatten die taal, maar ook – in tegenstelling tot ChatGPT – video’s en afbeeldingen kan interpreteren. Zo zou Google Gemini naar verluidt in staat zijn om grafieken te analyseren of software te besturen via spraakcommando’s.

De kracht van Google Gemini zit zich daarbij ook mogelijk in de data waartoe het toegang heeft: YouTube video’s, Google books, de data van de zoekmachine van Google en academische papers via Google Scholar. Dankzij toegang tot een onuitputtelijk aantal YouTube-videos, zou het model in staat kunnen zijn om zelfs video’s te genereren op basis van tekst-input.

Gemini lijkt alvast een stuk veelzijdiger te worden en meer gebruikstoepassingen te hebben dan ChatGPT. Microsoft werkt momenteel aan de integratie van ChatGPT in haar Office-gamma. Google kan echter nog verder gaan in de integratie van Gemini in haar andere applicaties. Gemini kan worden geïntegreerd in Gmail, Google Docs en Spreadsheets (de tegenhanger van Microsoft Outlook, Word en Excel), maar ook in YouTube en Google Search. Het blijft afwachten tot de lancering van het project vooraleer we een definitieve conclusie kunnen trekken. De officiële datum is nog niet gekend.

Meta en Microsoft slaan de handen in elkaar

Microsoft blijft echter niet stilstaan. Meta, het moederbedrijf achter Facebook, introduceerde vorige maand Llama 2. Het werkte hiervoor verrassend genoeg samen met Microsoft. Llama 2 is net zoals ChatGPT een taalmodel. Maar, in tegenstelling tot ChatGPT, is het model open source. Dit betekent dat de code achter het model voor iedereen – gratis – beschikbaar is. Dit betekent ook dat ontwikkelaars de code kunnen gebruiken om er nieuwe toepassingen mee te bouwen en zelfs verbeteringen kunnen voorstellen aan de code.

Voor Microsoft is dit een ietwat bizarre zet, omdat ze hiermee in zeker zin de concurrentie aangaan met OpenAI. De visie van dit bedrijf was initieel ook om haar modellen open source te houden, maar is hiervan afgestapt, met als gevolg aanzienlijke kritiek van mede-oprichter Elon Musk. In elk geval toont deze zet aan dat Microsoft op alle manieren de AI-race wil winnen, al is het door tegelijkertijd op twee paarden te wedden.

Llama 2 kan wel degelijk een bedreiging vormen voor ChatGPT en Gemini. Hoewel het model competitief is, lijkt het vandaag nog niet de intelligentie te hebben van de nieuwste versie van ChatGPT³. Tests tonen echter wel al aan dat Llama 2 als chatbot meer hulpvaardig wordt beschouwd door gebruikers. Omdat Llama 2 open source is, kan het model echter profiteren van de creativiteit en inspanningen van een volledig, gedecentraliseerd netwerk van ontwikkelaars, die elk verbeteringen kunnen aanbrengen en toepassingen kunnen bijbouwen. Deze zet zou Meta eventueel in de toekomst een voordeel kunnen geven.

Wie wint?

Wie het antwoord op die vraag kent, kan potentieel mooie rendementen behalen op de aandelenmarkt. Technologische afvalraces zoals de AI-race van vandaag, zijn echter historisch gezien heel moeilijk te voorspellen. De ontwikkeling van AI-technologie gebeurt ontzettend snel en wie vandaag de leiding heeft, kan deze morgen opnieuw verliezen.

Het is duidelijk dat OpenAI met ChatGPT niet mag stilstaan. Google brengt waarschijnlijk later dit jaar met Gemini een verzameling modellen uit die samen een pak veelzijdiger zullen zijn dan ChatGPT. Hoewel Meta met Llama 2 nog geen onmiddellijke dreiging lijkt voor de huidige leider, kan haar keuze voor open source wel leiden tot snellere verbeteringen.

Dit document, opgesteld en verspreid door Belfius Bank, geeft de visie van Belfius Bank weer. Het bevat geen gepersonaliseerd beleggingsadvies of -aanbevelingen, noch onafhankelijk onderzoek op beleggingsgebied. Als u gepersonaliseerd beleggingsadvies wil, kan u daarvoor terecht bij uw financieel adviseur. Hij bekijkt graag met u welke gevolgen deze visie mogelijk heeft voor uw persoonlijke beleggingsportefeuille. De vermelde cijfers zijn een momentopname en onderhevig aan wijzigingen.

De vermelde ondernemingen dienen enkel ter illustratie en vormen geen aankoopaanbeveling.