The great wealth transfer is een term die de Amerikaanse pers gebruikt om aan te geven dat we ons aan de vooravond bevinden van de grootste vermogensverschuiving in de geschiedenis. De babyboomgeneratie zal binnenkort haar rijkdom doorgeven aan de jongere generaties. Dit fenomeen is niet uniek voor de Verenigde Staten; ook in België en andere westerse landen zullen we de komende decennia dezelfde trend zien.

Indien het wettelijk erfrecht wordt toegepast, zullen de kinderen van de babyboomers de eersten zijn die het vermogen in ontvangst nemen. De kinderen van de babyboomgeneratie hebben echter vaak zelf al volwassen kinderen. Veel grootouders voelen de nood om hun kleinkinderen financieel op weg te helpen of om het financieel evenwicht in de familie te waarborgen. Aangezien kleinkinderen (normaal gesproken) niet rechtstreeks erven van hun grootouders, moeten andere technieken worden toegepast. Kleinkinderen kunnen begunstigd worden via testament of schenking, maar er is ook een derde optie: de levensverzekering.

Een tak21 verzekering (gewaarborgd interestvoet) of een tak23 verzekering (geen gewaarborgd rendement) maakt het mogelijk om een deel van het vermogen rechtstreeks aan de kleinkinderen over te dragen, in plaats van de gehele erfenis aan de kinderen te laten toevallen. Dit levert een dubbel voordeel op in termen van erfbelasting of successierechten:

• Door de kleinkinderen aan te stellen als begunstigden, wordt het aantal begunstigden vergroot. Hoe meer erfgenamen er zijn, hoe kleiner de erfenis per begunstigde en dus ook hoe lager het tarief van de successierechten/erfbelasting per begunstigde. Zo blijven de hogere progressieve tarieven van de successierechten/erfbelasting langer buiten schot.
• Door de kleinkinderen onmiddellijk aan te stellen als begunstigden, worden dubbele successierechten of een dubbele erfbelasting vermeden. Bij het overlijden van de grootouders betalen de kinderen anders eerst successierechten/erfbelasting. Naderhand, bij het overlijden van de kinderen, betalen de kleinkinderen wederom successierechten/erfbelasting op dit vermogen (indien nog aanwezig in de nalatenschap). Zo is in feite tweemaal successierechten/erfbelasting verschuldigd op hetzelfde vermogen, namelijk eerst door de kinderen en later door de kleinkinderen.

Een grootouder kan bij het aangaan van een levensverzekering de kleinkinderen als begunstigden aanduiden. Hij treedt dan op als de verzekeringsnemer en bij zijn overlijden zal de verzekeringsmaatschappij rechtstreeks het kapitaal aan de kleinkinderen uitbetalen.

Op het bedrag dat de kleinkinderen ontvangen moet ook erfbelasting of successierechten worden betaald. Het tarief dat wordt toegepast hangt af van de graad van verwantschap tussen de begunstigde van de levensverzekering en de overledene en het gewest dat de belasting heft. Bij grootouders die hun kleinkinderen als begunstigde aanstellen zal het dus telkens de eerste orde zijn. De tarieven verschillen wel in de drie gewesten.

In het Vlaams Gewest zal het meeste voordeel bekomen worden. De Vlaamse Codex Fiscaliteit voorziet namelijk in een specifieke vermindering op de erfbelasting voor ‘bescheiden verkrijging’ onder de vorm van een belastingkrediet. Hierdoor kan er per kleinkind en per grootouder een bedrag van 12.500 euro¹ nagelaten worden, vrij van erfbelasting. Aangezien deze belastingvermindering per kleinkind en per grootouder geldt, kan dit al snel oplopen tot een groot bedrag dat vrij van erfbelasting overgaat naar de volgende generatie.

Wat betreft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en het Waals Gewest, wordt niet dezelfde Vlaamse belastingvermindering toegepast. De wet voorziet in beide gewesten wel in een specifieke vrijstelling voor respectievelijk 15.000 en 12.500 euro. Deze vrijstelling geldt echter alleen indien het kleinkind door de wet als erfgenaam wordt geroepen (bijvoorbeeld door plaatsvervulling). De vrijstelling is dus niet van toepassing indien de grootouder het kleinkind begunstigt via testament, schenking of levensverzekering.

Voor levensverzekeringen in het Waals en Brussels gewest gelden echter wel nog steeds gunstige tarieven aangezien kleinkinderen net als kinderen in de rechte lijn categorie zitten.

De informatie in dit document houdt geen advies in over financiële planning met betrekking tot uw persoonlijke situatie. Dit document bevat juridische en/of fiscale informatie, gebaseerd op de wetgeving en de rechtspraak van kracht op het ogenblik van de redactie ervan. Eventuele nieuwe wetgeving of rechtspraak van na de redactiedatum van het document is hier niet in opgenomen.

Resultaten uit het verleden, gesimuleerde resultaten uit het verleden of prognoses van toekomstige resultaten van een financieel instrument, een financiële index of een beleggingsdienst vormen geen betrouwbare indicatoren voor toekomstige resultaten.
Brutoresultaten kunnen beïnvloed worden door provisies, vergoedingen en andere lasten. Prestaties uitgedrukt in een andere munt dan die van het land van verblijf van de belegger zijn onderhevig aan wisselkoersschommelingen, met een negatieve of positieve impact op de resultaten. Indien dit document verwijst naar een specifieke fiscale behandeling, dan is deze informatie afhankelijk van de individuele situatie van elke belegger en kan deze onderhevig zijn aan wijzigingen.

De vermelde ondernemingen dienen enkel ter illustratie en vormen geen aankoopaanbeveling.