Wenst u meer informatie over successieplanning?
Neem dan zeker contact op met uw Private Banker. Hij of zij helpt u graag verder!
Generation skipping
Een betere fiscale regeling voor generation skipping in Vlaanderen
De Vlaamse regering past een regel aan in de fiscale behandeling van nalatenschappen, waardoor kleinkinderen die rechtstreeks van hun grootouders erven - omdat hun ouders de nalatenschap verwerpen - niet langer fiscaal worden gepenaliseerd.
Nalaten aan wie het het meest nodig heeft
Generation skipping is een populaire techniek van vermogensplanning waarbij u een generatie overslaat en u bij uw overlijden rechtstreeks aan uw kleinkinderen nalaat. De achterliggende gedachte is dat de gemiddelde leeftijd bij overlijden blijft stijgen en uw kinderen op het moment dat ze van u erven wellicht al vijftigers of zestigers zijn. Zij hebben dan zelf al een carrière en vermogen opgebouwd, terwijl uw kleinkinderen misschien volop willen investeren in een eigen huis of een eigen zaak.
U zorgt ook voor een lagere fiscale factuur
Fiscaal kan zo’n generatiesprong ook bijzonder interessant zijn. In de 3 gewesten worden de successierechten afzonderlijk berekend per erfgenaam in rechte lijn. Door de progressiviteit van de tarieven (hoe meer je erft, hoe hoger de tarieven), is de successiefactuur lager naarmate u aan meer personen nalaat. Ook uw kleinkinderen zijn erfgenamen in rechte lijn. Door uw kleinkinderen een deel van uw nalatenschap na te laten, spreidt u uw erfenis dus over meer erfgenamen, wat een fikse fiscale besparing oplevert. Voorwaarde is wel dat u als grootouder zelf de nodige stappen ondernam om aan uw kleinkinderen na te laten, bv. via een testament of een levensverzekering.
Generation skipping via het verwerpen van een nalatenschap
Enkele jaren geleden maakte de wet het al mogelijk dat kinderen de nalatenschap kunnen weigeren ten voordele van hun eigen kinderen. Voorheen ging het erfdeel van een verwerpend kind naar diens broers en zussen, en niet naar de kleinkinderen. Ook wanneer de grootouder zelf niet de nodige stappen had gezet, was het door die wetswijziging dus mogelijk de kleinkinderen meteen op te nemen in de nalatenschap.
Deze ‘passieve’ generation skipping heeft wel enkele nadelen t.o.v. een ‘actieve’ generation skipping waarbij u als grootouder zelf uw kleinkinderen begunstigt in een testament of via levensverzekering.
- Het is een alles-of-niets systeem. Uw kind kan alleen de volledige nalatenschap weigeren en bepaalde goederen dus niet voor zich houden.
- De schatkist mag geen nadeel ondervinden van de verwerping. Verwerpt uw kind ten voordele van uw kleinkinderen, dan is er mogelijk een fiscaal voordeel. Het verworpen erfdeel wordt nl. gespreid over meerdere kleinkinderen in plaats van over één kind en aan lagere tarieven belast. Als een kind verwerpt ten voordele van meerdere kleinkinderen, zijn die kleinkinderen samen dus hetzelfde bedrag aan erfbelasting verschuldigd als wanneer het kind de erfenis had aanvaard.
Voorbeeld: grootvader Dirk overlijdt en laat 300.000 euro aan cash en beleggingen na aan zijn dochter Mieke. Mieke heeft zelf twee dochters Lien en Saar. Als Mieke de nalatenschap aanvaardt, is ze in Vlaanderen 33.000 euro erfbelasting verschuldigd. Verwerpt ze de nalatenschap, dan krijgen Lien en Saar elk de helft van het erfdeel van hun moeder en zouden zij daarop samen 21.000 euro erfbelasting verschuldigd zijn. Maar door de bijzondere regel in de Vlaamse Codex Fiscaliteit, moeten Lien en Saar samen toch 33.000 euro erfbelasting betalen. Even veel dus als wanneer hun moeder had geërfd.
Nieuw decreet
Dit laatste nadeel van generation skipping via verwerping vervalt vanaf 1 januari 2018. In het Vlaams Parlement is namelijk een ontwerpdecreet aangenomen dat de regel schrapt die stelt dat de schatkist geen nadeel mag ondervinden van een verwerping. Vanaf dan kan een kind zijn erfdeel verwerpen ten voordele van zijn eigen kinderen én het fiscaal voordeel genieten.
Dit betekent een nieuwe stap vooruit voor vermogensplanning. Actieve generation skipping, de grootouder die zelf in een testament of via levensverzekering zijn kleinkinderen begunstigt, blijft evenwel nog steeds als voordeel hebben dat de nalatenschap kan gespreid worden over het kind en de kleinkinderen. Bij passieve generation skipping, wanneer het kind de nalatenschap van zijn ouders verwerpt ten voordele van zijn eigen kinderen, is het nog steeds alles of niets. Een testament of een levensverzekering blijft dus een nuttig instrument om uw kleinkinderen na te laten wat ú wil.
Lars Everaert
Wealth Analysis & Planning bij Belfius Bank