Wanneer kunt u met pensioen gaan?

De wettelijke pensioenleeftijd: een gevoelig onderwerp

Tijdens de vorige legislatuur beperkte de federale regering Di Rupo de mogelijkheden om vervroegd op pensioen te gaan en voorzag ze in de verhoging van de minimumleeftijd van 60 naar 62 jaar, van toepassing vanaf 2016, met overgangsbepalingen voor de periode 2013 tot 2015. Maar ze raakte niet aan de wettelijke pensioenleeftijd van 65 jaar. De huidige regering Michel daarentegen had wel een wijziging van de wettelijke pensioenleeftijd voorzien in haar regeerakkoord: een stijging naar 66 jaar in 2025 en naar 67 jaar in 2030.

Europese aanbevelingen

Deze stijging past in een quasi-unanieme tendens in gans Europa. Hoewel de Europese Commissie ter zake geen bevoegdheid heeft om bindende regels op te leggen aan de lidstaten van de Europese Unie, vaardigde ze wel aanbevelingen uit, in het kader van de budgettaire controle van de lidstaten, die heel vaak de pensioenen behandelen en het belang van een langere actieve loopbaan benadrukken. De lage werkelijke pensioenleeftijd is namelijk een gekende problematiek in België: gemiddeld 59 jaar ten opzichte van het Europees gemiddelde van 64 jaar. Amper 30 % van de Belgen tussen 55 en 65 jaar is actief.

De nieuwe voorwaarden

Hieronder vindt u de voorwaarden om, vandaag en de komende jaren, recht te hebben op een vervroegd pensioen.

Ingangsdatum vervroegd pensioen Minimumleeftijd Loopbaanvoorwaarde Uitzondering lange loopbaan
2015
61,5 jaar
40 loopbaanjaren
60 jaar en 41 loopbaanjaren
2016
62 jaar
40 loopbaanjaren
60 jaar en 42 loopbaanjaren
61 jaar en 41 loopbaanjaren
2017
62,5 jaar
41 loopbaanjaren
60 jaar en 43 loopbaanjaren
61 jaar en 42 loopbaanjaren
2018
63 jaar
41 loopbaanjaren
60 jaar en 43 loopbaanjaren
61 jaar en 42 loopbaanjaren
Vanaf 2019
63 jaar
42 loopbaanjaren
60 jaar en 44 loopbaanjaren
61 jaar en 43 loopbaanjaren

Wat met zware beroepen?

Voor de zware beroepen is nog geen compromis gevonden. Welke beroepen worden hier bovendien mee bedoeld? Welke maatregelen zijn mogelijk? De Pensioencommissie (voorgezeten door Frank Vandenbroucke) gaf hierover een advies in april 2015: de zware beroepen kunnen recht geven op bijkomende punten, maar geen uitzonderingen op het vlak van pensioenleeftijd genieten. Het voorstel geeft een groter gewicht aan een gepresteerd jaar in een zwaar beroep, waardoor deze personen recht hebben op een vervroegd pensioen met dezelfde opgebouwde rechten als een gepensioneerde die wel een volledige loopbaan volbracht.

Het pensioensysteem met punten

Ter herinnering: in haar rapport van juni 2014 stelde de Pensioencommissie een pensioensysteem met punten voor, dat volgens het regeerakkoord uiterlijk in 2030 in voege zou treden. Het systeem kan men als volgt samenvatten: tijdens uw loopbaan verzamelt u punten voor uw pensioen, die worden bijgehouden op een individuele rekening en die bij uw pensioen worden omgezet in euro’s. 

U krijgt een punt per jaar dat u een bepaald inkomen hebt behaald, in functie van uw beroepscategorie (bediende/zelfstandige/ambtenaar). Behaalt u een bezoldiging van min of meer het gemiddelde inkomen, dan ontvangt u min of meer één punt. De waarde van een punt wordt bepaald in het jaar van uw pensionering, hetgeen toelaat rekening te houden met de evolutie van demografische en economische parameters.

Voor de zware beroepen stelt men voor om de behaalde punten te vermenigvuldigen met een positieve coëfficiënt. Eerst moet de Pensioencommissie echter bepalen welke beroepen hiervoor in aanmerking komen, wat ongetwijfeld nog geanimeerde discussies zal opleveren.

Annie Cantineau, Financial Planning-expert, Wealth Analysis & Planning bij Belfius Bank & Verzekeringen