Nieuw in de pensioenwetgeving

De voorbije maanden zijn een aantal nieuwe maatregelen in de pensioenwetgeving voorzien. Zo zouden zelfstandigen actief als natuurlijke persoon, naast het VAPZ (Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen), de mogelijkheid krijgen om een bijkomend aanvullend pensioen op te bouwen. Daarnaast werden de criteria in verband met het pensioen voor "zware beroepen" vastgelegd én zouden de regels voor het bijkopen van studiejaren binnenkort veranderen.

Volwaardige 2e pijler voor zelfstandigen zonder vennootschap

Zelfstandigen actief als natuurlijke persoon zouden vanaf 1 januari 2017 de mogelijkheid krijgen om op een fiscaalvriendelijke manier een bijkomend aanvullend pensioen op te bouwen binnen de 2e pensioenpijler. Momenteel kunnen zelfstandigen al een pensioen opbouwen via het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ) en via de Individuele Pensioentoezegging (IPT). Die laatste is echter alleen bedoeld voor bedrijfsleiders of zelfstandigen met een vennootschap. Door de nieuwe regeling zouden zelfstandigen actief als natuurlijke persoon ook een hoger pensioen kunnen opbouwen. Het nieuwe systeem zou gelijkaardig zijn aan de IPT, met dezelfde voordelen en beperkingen als voor zelfstandige bedrijfsleiders.

Ook hier geldt de 80%-regel die stelt dat de som van uw wettelijk en aanvullend pensioen maximaal 80% mag bedragen van uw gemiddelde jaarbezoldiging van de laatste 3 jaar. Bij IPT-contracten gaat het over 80% van uw laatste jaarbezoldiging, maar een harmonisatie tussen beide systemen zal waarschijnlijk volgen. Als de 80%-regel wordt gerespecteerd, zijn de gestorte premies fiscaal aftrekbaar als beroepskosten.

Uw persoonlijke 80%-grens vaststellen, is niet altijd eenvoudig. Daar kan uw Private Banker u bij helpen, hij maakt de berekening graag voor u. Wilt u meer info over deze nieuwe mogelijkheid voor pensioenopbouw via Belfius? Daarvoor kunt u ook bij hem terecht.

Wilt u meer informatie over de bestaande pensioenspaarmogelijkheden voor zelfstandigen en ondernemers?
Ontdek alle opties.

Wettelijk minimumpensioen

Het wettelijk minimumpensioen voor zelfstandigen is voortaan gelijk aan dat voor werknemers. Sinds 1 augustus 2016 bedraagt het voor beide:

1.460,45 euro voor gezinspensioen
1.168,73 euro voor alleenstaandenpensioen

Deze bedragen zijn niet forfaitair en ze gaan uit van een volledige loopbaan (45 jaar). Is dit niet het geval, dan zal men in verhouding aanpassen.

Criteria "zware beroepen"

Voor het eerst werden de criteria voor zware beroepen uitgelijnd. De vakbonden en werkgevers hebben zich akkoord verklaard met de volgende criteria:

fysiek zwaar werk, bijvoorbeeld zware handenarbeid
belastende werkorganisatie, bijvoorbeeld nacht- en ploegenarbeid
groter veiligheidsrisico, bijvoorbeeld bij politieagenten of brandweerlui
mentale of emotionele druk, bijvoorbeeld stress of psychosociale druk

Dankzij deze criteria wordt het mogelijk om de beroepscategorieën te identificeren die een gunstiger pensioenregeling zouden kunnen genieten, zoals vroeger met pensioen gaan en/of een hogere pensioenuitkering ontvangen. Volgens de Minister van Pensioenen kan de toepassing van de criteria pas gebeuren als de regering beslist hoeveel budget ze voor deze zware beroepen uittrekt.

Harmonisatie regels bijkopen studiejaren

Wie later een hoger pensioen wil, kan zijn studiejaren afkopen. Dit is vooral interessant voor wie lange universitaire studies deed. Momenteel verschillen de regels:

voor werknemers: bijkopen kan tijdens de eerste 10 jaar na het afstuderen
zelfstandigen: bijkopen kan tot pensioenleeftijd
ambtenaren: kosteloze en automatische valorisatie van de studiejaren in de loopbaan

Daniel Bacquelaine wil deze regels harmoniseren: met een forfaitaire kostprijs van 1.500 euro per studiejaar tijdens de eerste 10 jaar na het afstuderen. Nadien wordt de kostprijs afhankelijk van de leeftijd en levensverwachting van de persoon in kwestie.

Wie studiejaren afkoopt, kan niet vóór de wettelijke pensioenleeftijd op pensioen. Wel stijgt het pensioenbedrag, toch voor wie niet aan een volledige loopbaan komt.

Annie Cantineau
Wealth Analysis & Planning, Belfius Bank en Verzekeringen