Lockdowns zetten neerwaartse druk op de prijzen in de eurozone
Frank Maet
Senior Macro Economist @Belfius
Véronique Goossens
Chief Economist @Belfius
- In oktober daalden de consumptieprijzen in de eurozone voor de derde maand op rij.
- De nieuwe lockdowns wegen vooral op de inflatie in de dienstensector.
- Het grillig verloop van het herstel verhoogt het risico op een langere periode van dalende prijzen.
Sinds deze zomer kampt de eurozone met negatieve inflatie en daar komt de komende maanden geen verandering in. In oktober daalden de consumentenprijzen op jaarbasis met 0,3 procent. De kerninflatie, die corrigeert voor de invloed van sterk schommelende prijzen voor energie en voedingsmiddelen, is wel nog positief maar staat sinds augustus ook onder neerwaartse druk. De dalende consumentenprijzen in de eurozone zijn niet uitsluitend een verhaal van lagere energieprijzen en zomeraanbiedingen die wegen op de inflatie van goederen.
Ook in de dienstensector, goed voor 45 procent van het totale prijzenmandje, is de trend duidelijk neerwaarts. In die sector hebben de prijzen minder last van de schommelingen van de componenten energie en voeding, waardoor ze een goed beeld geven van de onderliggende inflatiedruk in de eurozone. Bedrijven die diensten leveren in de horeca, toerisme en culturele sector zagen dit jaar hun activiteit kelderen wat zich vertaalt naar lagere prijzen. Door de nieuwe lockdownmaatregelen krijgt de vraag naar diensten opnieuw een klap, wat verder de inflatie in de sector naar beneden zal duwen in november en december. Voor het eerst sinds de oprichting van de euro komt negatieve inflatie in de Europese dienstensector in het vizier.
De ECB beseft duivels goed dat het risico toeneemt dat de eurozone afglijdt naar een langere periode van deflatie. Dat zou roet gooien in het economisch herstel dat volgend jaar wordt verwacht omdat deflatie consumenten ertoe aanzet om hun aankopen uit te stellen. Wat de zaken nog ingewikkelder maakt is dat de deflatiedreiging niet gelijk is in alle landen van de eurozone. Die is het meest acuut in het zuiden van Europa vanwege een groter economisch gewicht van reizen en toerisme. Een grote en langdurige inflatiekloof tussen de lidstaten kan het moeilijker maken voor de ECB om een 'one size fits all' rentebeleid te voeren waar iedereen tevreden mee is.
Vorige week nog drukte ECB president Lagarde haar bezorgdheid uit over de economische toestand en de inflatievooruitzichten. Ze gaf toe dat de inflatie in de eurozone nu waarschijnlijk langer negatief zal blijven dan verwacht, omdat de tweede Covid-19 golf nieuwe beperkingen oplegt aan de economische activiteit. Er komt in december dan ook een verdere versoepeling van het monetair beleid. Analisten houden rekening met een ophoging met 500 miljard euro van de noodaankopen van obligaties. Een verdere verlaging van de negatieve depositorente is echter niet aan de orde vanwege potentiële schade voor de Europese banken.
Het is ook uitkijken naar de nieuwe ECB-prognoses op het vlak van groei en inflatie. Het laatste nieuws over vaccins is bemoedigend maar Lagarde waarschuwt dat het herstel hobbelig kan verlopen zolang geen brede immuniteit is bereikt. Het grillig karakter van de economische vraag betekent ook dat er meer onzekerheid is over de inflatievooruitzichten in 2021. Naarmate de olieprijzen volgend jaar stabiliseren, zullen de energieprijzen zich vertalen naar een voorzichtig aantrekkende goedereninflatie. Om ook in de dienstensector opnieuw een normaal niveau van inflatie te krijgen, is er een duurzame heropleving van de activiteit nodig en dat kan pas als de virusdreiging voldoende afneemt. Tot die tijd blijft gerichte monetaire en fiscale steun in de eurozone onontbeerlijk.
Ontdek de Belfius Convictions
