Brits prijsplafond zet rem op energie-inflatie
16 september 2022
Frank Maet
Senior Macro Economist @Belfius
Véronique Goossens
Chief Economist @Belfius
Als de Britten rouwen om de dood van hun koningin, dan valt het gewone leven een tijdje stil. Zo werd de vergadering van de Bank of England deze week uitgesteld naar 22 september. Na de kroning van Koning Charles III zal het V.K. echter snel weer met de neus op de feiten worden gedrukt. De Britse economie bevindt zich in een lastige spreidstand door de razendsnelle klim van de energieprijzen. Die duwen tegelijk de inflatie naar een recordniveau en de economie richting recessie.
In juli kwam de inflatie boven 10 procent uit, het hoogste niveau in veertig jaar. De daling van de benzineprijzen zorgde voor een lichte afkoeling in augustus maar de onderliggende prijsdruk blijft wel op een erg hoog niveau. Zo rukte de inflatie in de dienstensector vorige maand verder op naar 5,9 procent en bleef de kerninflatie hangen op 6,3 procent.
Gelukkig komt er op het vlak van de energieprijzen binnenkort soelaas. De nieuwe premier Liz Truss kondigde een steunpakket aan om de energierekening van de huishoudens en bedrijven te verlichten. Vanaf oktober tot 2024 betalen huishoudens maximaal 2.500 pond per jaar aan energiekosten. Dat is nog steeds een pak meer dan in 2021 maar zonder het prijsplafond zou de rekening de komende winter en volgend jaar nog veel verder oplopen. Ook bedrijven worden (voor een periode van zes maanden) gecompenseerd voor de hogere energiekosten.
De ingrepen zullen de inflatiecijfers de volgende maanden naar beneden duwen. Het prijsplafond zal in oktober initieel nog 0,7 procent aan de algemene inflatie toevoegen maar daarna zorgt de bevriezing van de prijzen ervoor dat de energie-inflatie in snel tempo gaat dalen. Vóór de aankondiging van premier Truss hield de Bank of England nog rekening met een inflatiepiek van meer dan 13 procent deze herfst.
De centrale bank waarschuwde ook dat de Britse economie eind dit jaar in een recessie zou terechtkomen die tot begin 2024 zou duren. Dat is aanzienlijk slechter dan de economische vooruitzichten voor de eurozone en de V.S. De enorme stijging van de gas- en elektriciteitsprijzen is een molensteen voor veel Britse gezinnen en doet de consumentenuitgaven dalen. Dat werd duidelijk deze zomer: het vertrouwen van de consumenten zakte in augustus naar het allerlaagste niveau ooit (zie grafiek) en Britse retailers noteerden de laagste omzetgroei sinds het einde van de Covid-19-lockdowns.
Het steunpakket van de nieuwe regering verzacht de klap voor de economie en verkleint het risico op een langdurige recessie. Maar het prijskaartje kan tellen. Op basis van de huidige termijncontracten voor gas zal het tariefplafond dat Truss voorstelt, naar schatting 150 miljard pond, of bijna 7 procent van het bbp kosten. Het vooruitzicht van de sterk oplopende overheidsuitgaven doet de langetermijnrentes flink oplopen. De nominale rente op een Britse staatslening met een looptijd van tien jaar is sinds begin augustus gestegen van 1,8 procent tot meer dan 3 procent.
Er zijn dus pro’s en contra’s verbonden aan de overheidsinterventie op de energiemarkten. Op korte termijn is het een leuk cadeau voor de Bank of England: de gevreesde opstoot van inflatie tijdens de komende winter wordt afgewend en het scenario van een lange diepe recessie is minder waarschijnlijk. Maar de centrale bank geeft grif toe dat de extra overheidsuitgaven ervoor kunnen zorgen dat de onderliggende inflatiedruk op middellange termijn verder toeneemt. Bovendien is de Bank of England nog steeds bezorgd over de verankering van hogere inflatieverwachtingen in het V.K. De financiële markten houden de komende vijf jaar rekening met een gemiddelde inflatie van 3,8 procent, bijna het dubbele van de doelstelling van de Bank of England.
De monetaire beleidsmakers in Londen zullen hun monetaire koers niet meteen omgooien als reactie op plafonnering van de energieprijzen. We gaan uit van een renteverhoging met 0,5 procent bij de vergadering van volgende week, en een gelijkaardige rentesprong in november. De Britten hebben een nieuwe premier en krijgen binnenkort een nieuwe monarch maar het recept van de centrale bank om de inflatie klein te krijgen blijft bij het oude: een agressieve verhoging van de beleidsrente.
Dit document, opgesteld en verspreid door Belfius Bank, geeft de visie van Belfius Bank op de financiële markten weer. Het bevat geen gepersonaliseerd beleggingsadvies of -aanbevelingen, noch onafhankelijk onderzoek op beleggingsgebied. Als u gepersonaliseerd beleggingsadvies wil, kan u daarvoor terecht bij uw financieel adviseur. Hij bekijkt graag met u welke gevolgen deze visie mogelijk heeft voor uw persoonlijke beleggingsportefeuille. De vermelde cijfers zijn een momentopname en onderhevig aan wijzigingen.
