Annelore Van Hecke
Senior Macro Economist @Belfius
Véronique Goossens
Chief Economist @Belfius
De economische vertrouwensindicatoren voor de eurozone, die het sentiment meten bij de bedrijven via enquêtes, wijzen op een nieuwe krimp van de economie in november. Geen verrassing nu lockdowns in vele Europese landen bedrijven verplichten om hun deuren te sluiten. We zijn dus op weg naar een tweede terugval van de economie in de eurozone. Gelukkig geven de cijfers aan dat de tweede dip minder ernstig is. De vertrouwensindicator voor november ligt nog ver boven de niveaus van maart, april en mei.
We zien dat vooral de dienstensector, de belangrijkste sector in het Europese BBP, hard getroffen wordt. De oorzaak ligt uiteraard bij de sluiting van niet-essentiële winkels, horeca, en alles wat met toerisme, cultuur en recreatie te maken heeft. Al sinds september zagen we de dienstensector terug achteruitgaan in parallel met de nieuwe opflakkeringen van het virus en de verstrenging van de maatregelen. Deze maand zakte het cijfer verder naar een uitzonderlijk laag niveau, dat echter nog een eind boven het dieptepunt van de vorige lockdown ligt.
De industrie houdt in vergelijking met de vorige lockdown goed stand. Fabrieken blijven open en hebben intussen ervaring met "social distancing" op de werkvloer. Ook de internationale omgeving ziet er beter uit dan in het voorjaar, met een sterke relance van de Chinese economie, die de Covid-19 crisis intussen achter zich heeft gelaten. De vertrouwensindicator wijst dan ook nog steeds op een groei van de industrie in de eurozone in november ten opzichte van oktober. De verschillen tussen landen zijn echter groot. Terwijl de industrie in Frankrijk krimpt, wordt het cijfer voor de eurozone vooral opgetrokken door de huidige "boom" in de Duitse industrie, die profiteert van de exportvraag in China en andere Aziatische landen. Dit is overigens ook goed nieuws voor de Belgische industrie, die altijd mee profiteert van een goed draaiende Duitse nijverheid. Een daling van het aantal nieuwe bestellingen in de eurozone wijst echter op een verdere vertraging in de toekomst.
Dat deze tweede lockdown minder directe economische schade zou aanrichten, konden we ook afleiden uit alternatieve of high-frequency data, die in deze woelige tijden meer en meer gebruikt worden door economen (zie ook ons artikel "Hoe sneller inschatten wat er in de economie aan de hand is?"). Zo geven cijfers van Google over de mobiliteit van mensen aan dat de verkeersdrukte en de trafiek in winkelstraten veel minder gedaald is in november in vergelijking met de eerste lockdown.
De sentimentsindicatoren geven tenslotte ook aan dat bedrijven een stuk optimistischer zijn over de toekomst, met dank aan de berichten over vaccins die hoop geven op een normalisering van de economie volgend jaar. Ook verwachtingen rond een uitbreiding van de monetaire stimulus door de Europese Centrale Bank begin december wakkert het vertrouwen aan.