1 januari 2022
Annelore Van Hecke
Senior Macro Economist @Belfius
Véronique Goossens
Chief Economist @Belfius
2021 was economisch gezien geen slecht jaar. Met een geschatte groei van 6,1% sluiten we het oude jaar heel wat beter af dan wat eind vorig jaar verwacht werd. Vooral de bedrijfsinvesteringen verrasten in de positieve zin, en ook het herstel van de consumptie zorgde voor een ongeziene groei. In het derde kwartaal bevond ons BBP zich alweer op het niveau van vóór de crisis en waren er in ons land ruim 76.000 mensen meer aan het werk dan vóór de pandemie. Ook wereldwijd ging de heropleving snel, in die mate zelfs dat er allerlei knelpunten ontstonden in de toeleveringsketens. Met de massale toediening van de vaccins tenslotte, leken de Covid-problemen na de zomer van de baan.
Maar helaas, een onverwachte vierde golf en de dreiging van de nieuwe Omikron variant zetten een rem op de verdere economische heropleving. Het consumentenvertrouwen kelderde in november en december. Nieuwe restricties, maar ook angst voor besmetting wegen voor de zoveelste keer op de zwaar getroffen sectoren zoals de recreatie- en evenementensector. Daarnaast blijven aanhoudende materiaaltekorten, logistieke problemen en hoge energieprijzen wegen op de productie in de handel, de industrie en de bouw. We verwachten dan ook dat de economische groei in het vierde kwartaal bijna tot stilstand komt, met een kwartaal-op-kwartaalgroei van slechts 0.3%.
Bovenstaande factoren blijven wegen op onze economische prestaties in het eerste kwartaal van 2022. Het verdere herstel schuift dus op naar het tweede kwartaal van volgend jaar, wanneer de pandemie hopelijk opnieuw onder controle is. Vanaf de tweede jaarhelft verwachten we ook dat de knelpuntproblematiek aan de aanbodzijde zich zal normaliseren. Dit geeft een boost aan de economische activiteit, wanneer ondernemingen ongehinderd aan de hoge vraag kunnen voldoen. Voor het hele jaar 2022 gaat Belfius Research uit van een BBP-groei van 3,2%.
De groei zal in 2022 vooral getrokken worden door de consumptie en de bedrijfsinvesteringen. De overheidsinvesteringen en investeringen in woonhuizen door de gezinnen blijven op eenzelfde hoog niveau als dit jaar.
De consumptie trekt vanaf het tweede kwartaal terug op gang omdat de Belgische consument terug minder geld opzij gaat zetten en door de goede werkgelegenheidsvooruitzichten. Door de automatische loonindexering worden consumenten in België in belangrijke mate beschermd tegen de hogere inflatie, hoewel dit een negatief effect heeft op de internationale concurrentiekracht.
Dankzij de hoge vraag naar producten, een goede winstgevendheid en een sterke behoefte aan uitbreidingsinvesteringen zien we de bedrijfsinvesteringen flink toenemen. De lage rente blijft bovendien ondersteunend werken voor bedrijfsleningen.
De krapte op de arbeidsmarkt zet zich het komende jaar door, met een record aantal vacatures en grote moeilijkheden bij bedrijven om geschikt personeel te vinden. De vergrijzing weegt volop op de aangroei van de beroepsbevolking. De overheid moet daarom dringend werk maken van het activeren van de bevolking en het verder optrekken van de werkgelegenheidsgraad.
De inflatie blijft volgend jaar beduidend hoger dan de 2%-doelstelling van de Europese centrale bank. We gaan in België uit van een gemiddelde jaarlijkse toename van de prijzen met 2,9%. Het jaar begint met hoge inflatiecijfers maar die normaliseren en tegen het jaareinde nemen ze een duik.
Onze vooruitzichten voor de Belgische economie zijn gebaseerd op een aantal belangrijke veronderstellingen zoals een beduidend kleinere impact van de pandemie volgend jaar en de geleidelijke normalisering van energieprijzen en materiaalkosten. We gaan er voorlopig ook nog niet van uit dat de overheid besparingen doorvoert om haar tekort en ontsporende schuldratio aan te pakken. Het risico voor de groei is duidelijk neerwaarts gericht, terwijl de inflatie hoger kan uitvallen dan verwacht vb. wanneer geopolitieke spanningen met Rusland de gasprijzen verder opdrijven.