Centrale banken vechten tegen de inflatie

28 juli 2022

Annelore Van Hecke
Senior Macro Economist @Belfius


Véronique Goossens
Chief Economist @Belfius

Deel deze pagina:  
  • De Amerikaanse centrale bank trok haar beleidsrente op tot 2,5%.
  • De Europese centrale bank verhoogde haar depositorente tot 0%.
  • De ECB beschikt nu over een nieuw instrument om grote renteverschillen in de Eurozone aan te pakken.

Zoals verwacht trok de Amerikaanse centrale bank haar beleidsrente gisteren opnieuw op met 0,75 procentpunten. Dat brengt de beleidsrente naar 2,25% à 2,5%. Hoewel de inflatiecijfers in de VS nog steeds hoog zijn (bijna 9% in juni), begint de snelle verstrakking van het geldbeleid effect te hebben. Afgelopen maand zagen we een daling van de inflatieverwachtingen in financiële markten (hoewel het niveau nog hoog is). Daarnaast lijkt de prijsdruk bij bedrijven af te nemen op basis van recente enquêtegegevens en zwakken de loonstijgingen af. Ten slotte zorgt de sterk gestegen hypothecaire rente voor een afkoeling van de vastgoedmarkt, met een sterke daling in de woningverkopen en in het aantal gestarte nieuwbouwprojecten.

In zijn geheel doet de Amerikaanse economie het nog steeds goed, met een aanhoudende stevige jobgroei en een consumptie- en productiegroei, die ondanks tekenen van afzwakking nog solide is. Maar de angst voor een recessie neemt toe, nu de eerste cijfers voor juli wijzen op een sterke groeivertraging in de dienstensector. Voorzitter Powell gaf dan ook aan dat de komende renteverhogingen wellicht minder drastisch zullen zijn, een signaal dat positief ontvangen werd op de aandelenmarkten. Niettemin verwachten we de komende maanden nog belangrijke renteverhogingen in de VS om de hoge inflatie verder de kop in te drukken. De financiële markten gaan uit van een beleidsrente van 3,25 à 3,5% tegen eind dit jaar.

Ook de Europese centrale bank bond vorige week de strijd aan tegen de inflatie in de Eurozone (8,6% in juni). Met een onverwacht sterke renteverhoging met 0,5 procentpunt is de Europese depositorente voor het eerst sinds acht jaar niet langer negatief, maar staat ze nu op nul. De renteverhoging was dubbel zo groot als verwacht. Voorzitster Lagarde gaf een aantal redenen voor het versneld optrekken van de beleidsrente, zoals de verdere inflatiestijging in juni en de breed gedragen inflatiedruk die nog een tijd zal aanhouden. Maar feit is dat de ECB sterk achteroploopt en niet langer kan achterblijven ten opzichte van andere centrale banken. De sterke daling van de euro ten opzichte van de dollar, onder meer omwille van het grote renteverschil tussen de Eurozone en de VS, zorgt voor nóg hogere prijzen voor geïmporteerde goederen en energie.

Bovendien maakt de lancering van een nieuw instrument om grote renteverschillen in de Eurozone aan te pakken, het nu gemakkelijker voor de ECB om van start te gaan met een stevige renteverhoging. Het maandenlang aarzelen van de centrale bank om de torenhoge inflatie kordaat aan te pakken, had immers niet alleen te maken met de negatieve impact op de groei van de Oekraïne-oorlog, maar ook met de kwetsbare overheidsfinanciën in een aantal lidstaten. Het vooruitzicht op een verhoging van de beleidsrente deed de kostprijs van overheidsschuld in hoge-schulden-landen zoals Italië reeds sterk toenemen. In die mate zelfs dat de ECB midden juni een spoedvergadering belegde om de situatie te bekijken. Voorzitster Lagarde beloofde toen een nieuw instrument om grote renteverschillen tussen de lidstaten van de Eurozone te bestrijden. Dit instrument werd vorige week gelanceerd. Het Transmission Protection Instrument (TPI) zal ongelimiteerd overheidsschuld van lidstaten kunnen opkopen wanneer de raad van bestuur van de ECB oordeelt dat de renteverschillen te hoog oplopen.

Het nieuwe hulpmiddel moet het dreigende gevaar van een nieuwe schuldencrisis indijken. De pandemie deed de schulden en tekorten in de Eurozone ontsporen en de stijgende rentes en de groeivertraging in Europa maken het nog moeilijker om begrotingen onder controle te houden. Vooral Italië blijft een zorgenkind. Ook de huidige regeringscrisis doet de Italiaanse rente sterk oplopen. Ze brengt immers de noodzakelijke hervormingen in het gedrang die nodig zijn om aanspraak te kunnen maken op het geld uit het Europese herstelfonds.



Ontdek de Belfius Convictions

Deel deze pagina:  

  • 20/07/2022 - De zoveelste gemiste kans inzake pensioenhervorming

    Geen enkele regering slaagde erin de betaalbaarheid van de pensioenen veilig te stellen terwijl vergrijzingskosten toenemen

  • 14/07/2022 - Geen sprake van recessie op de arbeidsmarkt.

    De afgelopen weken ging het gevreesde R-woord - recessie - steeds meer over de lippen in de V.S. Tegenvallende cijfers voor mei op het vlak van de fabrieksoutput en de zware correctie van de koersen op Wall Street wakkerden de vrees voor een recessiescenario aan.

  • 07/07/2022 - werknemerstevredenheid

    Aandacht voor sociale duurzaamheid heeft een impact op de tevredenheid van werknemers en de prestaties van bedrijven. Beleggers hechten hier ook steeds meer belang aan.