Minder werken

pension U hebt een drukke job in loondienst, en wilt meer quality time met uw kinderen? Of een dierbare is zwaar ziek, en u wilt hem of haar verzorgen? Er zijn tal van redenen waarom u tijdelijk of structureel minder wilt gaan werken. Ontdek de mogelijkheden en de financiële gevolgen ervan.

Thematische verloven

Ouderschapsverlof

vanaf de geboorte tot uw kind 12 jaar oud is, kunt u als werknemer uw loopbaan tijdelijk stopzetten.

Belangrijk: 

  • U moet uw werkgever minimaal 2 en maximaal 3 maanden op voorhand verwittigen dat u ouderschapsverlof wilt opnemen, per aangetekende brief of een brief waarvan een duplicaat door de werkgever wordt ondertekend als bewijs van ontvangst.
  • U moet ook de nodige documenten bezorgen aan uw werkgever die bewijzen dat u recht hebt op ouderschapsverlof.

Palliatief verlof

om u te wijden aan de palliatieve zorg voor een dierbare (hoeft geen familielid te zijn).

Belangrijk:

  • Als u palliatief verlof wilt opnemen, dient u een attest van de geneesheer van de betrokken zieke voor te leggen aan uw werkgever. Daaruit moet blijken dat u bereid bent de palliatieve zorg te bieden.
  • De werkgever kan het verlof uitstellen, tot maximaal 6 maanden, als dit nodig is voor de werking van het bedrijf.

Tip: sinds januari 2010 hebben ook zelfstandigen recht op verlof voor de palliatieve verzorging van kind of partner.

Verlof voor bijstand aan of verzorging van zwaar ziek gezins/familielid

een gezinslid is iemand die met u als werknemer samenwoont; onder een familielid begrijpt de overheid een bloed- of aanverwant tot de 2e graad.

Belangrijk:

  • Als u dit type verlof wilt opnemen, moet u dat minstens 7 dagen vóór de ingangsdatum schriftelijk meedelen aan uw werkgever (tenzij u beiden schriftelijk een kortere of langere termijn overeengekomen zijn).
  • De aanvraag moet per aangetekende brief gebeuren, of gewoon geschreven (dan moet het duplicaat ervan voor ontvangst worden ondertekend door de werkgever). Ook moet u een attest afgeven van de behandelende geneesheer waaruit blijkt dat u bereid bent de zieke te verzorgen.
  • De werkgever kan de start van het verlof met 7 dagen uitstellen, wegens een reden die te maken heeft met het functioneren van de onderneming.

Tip: sinds januari 2010 hebben ook zelfstandigen recht op verlof voor de verzorging van kinderen met een ernstige aandoening.

Algemene opmerking: voor elk van deze types verlof geniet u een ontslagbescherming. U kunt enkel ontslagen worden wegens een dringende of voldoende reden. Die laatste mag niets te maken hebben met het verlof.

Financiële gevolgen? U krijgt tijdens deze verloven een onderbrekingsuitkering van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA).

Structureel minder werken: loopbaanonderbreking

Tijdskrediet

door dit type verlof kunt u gedurende meestal maximaal 5 jaar 4/5, halftijds of helemaal niet meer gaan werken. U verliest wel aan loon, maar dit verlies wordt gedeeltelijk gecompenseerd door een onderbrekingsuitkering (als u minstens 2 jaar bij het bedrijf werkt). Pas op: u moet 12 van de 15 maanden die aan de aanvraag vooraf gaan bij het bedrijf gewerkt hebben.

Tijdskrediet is een basisrecht: u hebt geen toestemming nodig van uw werkgever. Uitzonderingen:

  • U maakt deel uit van een bedrijf dat op 30 juni van het jaar vóór uw aanvraag ten hoogste 10 werknemers telde.
  • Uw categorie van werknemers wordt uitgesloten door een cao binnen het bedrijf of de sector.
  • Praktische beperkingen: u mag geen nieuwe bijverdiensten, een wettelijk pensioen of inkomsten uit bepaalde politieke mandaten ontvangen.
  • Het aantal werknemers dat in de onderneming tijdskrediet opneemt, heeft de wettelijke drempel overschreden.

Tips:

  • Diverse tijdskredietformules vallen tecombineren.
  • Ontslagbescherming: u kunt alleen ontslagen worden wegens een dringende reden of een reden waarvan de aard en de oorsprong niets te maken hebben met de opname van het tijdskrediet.
  • Geen gevolg voor pensioen, indien u een uitkering van de RVA krijgt.
  • Bent u 50 jaar of ouder? Dan kunt u tijdskrediet opnemen tot uw pensioensleeftijd, dankzij een bijzonder stelsel.

Belangrijk:

  • Als u tijdskrediet wilt opnemen, moet u dit aan uw werkgever vragen per aangetekende brief of door een dubbel van uw aanvraag te laten ondertekenen. Dit binnen de voorziene aanvraagtermijn.
  • U dient bij de schriftelijke aanvraag enkele attesten te steken, waaronder het attest 'tijdskrediet' van de RVA als u een volledig tijdskrediet aanvraagt.
  • Na goedkeuring door uw werkgever moet u de RVA inlichten met formulier C61-tijdskrediet. Daarmee vraagt u ook uw uitkering aan.

Verlof zonder wedde

u kunt met uw werkgever altijd een tijdelijke schorsing van de uitvoering van uw arbeidsovereenkomst overeenkomen. U krijgt dan geen loon én dit systeem heeft gevolgen voor uw ziekte- en invaliditeitsverzekering en werkloosheidsverzekering.

Tijdelijk minder werken

Daarnaast bestaan er ook tal van verloven waarmee u als werknemer gedurende een kortere periode minder kunt werken. Opnieuw geniet u voor elk ervan een uitkering, ter vervanging van uw loon.

Pleegzorgverlof

Als u aangesteld bent als pleegouder mag u maximaal 6 dagen per kalenderjaar afwezig zijn om verplichtingen en opdrachten te vervullen of het hoofd te bieden aan situaties die voortvloeien uit de plaatsing van een of meerdere pleegkinderen in uw gezin.

Moederschapsverlof

Dit verlof voor (aanstaande) jonge moeders duurt in principe 15 weken. Het deel vóór de bevalling (het zwangerschapsverlof of prenataal verlof) duurt maximaal 6 weken; het verlof na de geboorte (de bevallingsrust of het postnataal verlof) minimaal 9 weken.

Vaderschapsverlof

Als kersverse vader hebt u het recht om 10 dagen afwezig te zijn op het werk naar aanleiding van de geboorte van uw zoon of dochter. U mag deze dagen vrij kiezen binnen de vier maanden te rekenen vanaf de dag van de bevalling. U hoeft ze niet in één keer op te nemen.

Belangrijk: de eerste drie dagen van het vaderschapsverlof behoudt u uw volledig loon, uitbetaald door uw werkgever, als u hem vooraf verwittigt over de bevalling of zo spoedig mogelijk erna.

Adoptieverlof

Hebt u een kind van minder dan 8 jaar geadopteerd? Dan hebt u recht op dit verlof om ervoor te kunnen zorgen. Is uw kind bij aanvang van het verlof nog geen 3 jaar? Dan mag het verlof maximaal 6 weken bedragen. Is dat wel al het geval? Dan bedraagt het verlof maximaal 4 weken.

Belangrijk:

  • Als u adoptieverlof wilt opnemen, moet u uw werkgever hiervan minstens 1 maand op voorhand schriftelijk informeren.
  • Adoptieverlof moet in een aangesloten periode worden opgenomen.
  • U geniet een zekere ontslagbescherming.

Betaald educatief verlof

Tijdens dit verlof mag u als werknemer uit de privésector afwezig zijn op het werk met behoud van loon om een erkende opleiding te volgen.

Belangrijk: uw werkgever mag niet weigeren, maar dient wel akkoord te gaan met de planning van het verlof.

Aanmoedigingspremie

Neemt u tijdskrediet op? Dan hebt u mogelijk recht op een aanmoedigingspremie van de Vlaamse overheid.

Ontdek alle details