Zoals u wellicht al gevoeld hebt, heeft de wereldwijde Covid-19-crisis een grote impact op de kredietmarkten. Terwijl de rente op westerse staatsobligaties van goede kwaliteit historisch laag staat, liep de vergoeding op risicovoller kredietpapier de voorbije maanden fors op.

Historisch lage rente op kwalitatief staatspapier


Sinds de uitbraak van de Covid-19-pandemie daalde de rente van staatsobligaties met een goede kredietrating, zoals in Duitsland en de Verenigde Staten. Allicht zal deze rente nog lang op een laag niveau blijven. Een van de oorzaken was de verlaging van de kortetermijnrente door heel wat centrale banken, maar ook de massale aankoop van dit papier door overheden en internationale investeerders. Deze obligaties worden als vluchtwaarde beschouwd en zijn zeer makkelijk te verhandelen. De centrale banken deden een extra duit in het zakje met hun opkoopprogramma’s en pompten zo liquiditeit in het economisch systeem.


Hogere rente op kredietpapier van minder goede kwaliteit


Ondertussen steeg de rentevergoeding op minder kwalitatieve kredieten. De crisis deed de risico-afkeer bij beleggers en kredietverleners toenemen. Zij nemen geen genoegen meer met de zeer lage rentetarieven van begin dit jaar en eisen een fors hogere premie om hen te vergoeden voor het toegenomen risico op wanbetaling of zelfs faillissement. Europese landen uit de periferie, zoals Italië, zagen zo hun rente stijgen, maar ook voor veel bedrijfsleningen gingen de rentetarieven de hoogte in. Zowel bedrijfspapier van goede kwaliteit (Investment Grade) als van mindere kwaliteit (High Yield) kreeg de voorbije maanden te maken met stijgende rentevoeten en dalende koersen.

De grootste toename van de risicopremies lijkt ondertussen achter de rug. Ze zetten zelfs al opnieuw een daling in. De centrale banken haalden sinds het uitbreken van de crisis dan ook alles uit de kast om de financiële markten gerust te stellen en de economie te ondersteunen. Zo nam de Europese Centrale Bank (ECB) extra maatregelen om de kredietverlening door banken te ondersteunen. Bovendien riep de ECB hen op om voorlopig geen dividenden uit te keren zodat ze een groter stootkussen hebben om kredietverliezen op te vangen.

Druk op de banksector


Ondanks deze maatregelen blijft de druk op de winstgevendheid van de banksector groot. Heel wat klanten komen in betalingsmoeilijkheden en vragen uitstel voor hun hypothecair of ondernemingskrediet, wat weegt op de kredietportefeuilles. Sinds de financiële crisis moeten de banken bovendien aan steeds strengere wettelijke voorschriften voldoen, zoals de Basel III-reglementering waarbij ze meer middelen moeten opzijzetten om aan financiële risico’s het hoofd te bieden, wat de nodige kosten en marges met zich meebrengt. Banken moet nu ondernemingen en particulieren helpen, maar een goed evenwicht tussen het ondersteunen van de economie en beschermen van de rentabiliteit is nodig.


Ook de toekomst blijft onzeker


Volgens de ECB zal de economie in de eurozone in 2020 met 5 tot 12% krimpen. Een economische kater zonder voorgaande! Het risico op falingen in verschillende sectoren blijft dus erg groot. De kredietrisico’s worden groter, wat zich vertaalt in hogere risicopremies op de prijs voor de gevraagde nieuwe kredieten. Terwijl de rentes op kwalitatief staatspapier rond of onder nul blijven, zullen de risicopremies op kredietpapier waarschijnlijk nog een hele tijd een stuk hoger blijven dan we de voorbije jaren gewoon waren.