Coronavirus trekt diepe sporen in de Europese economie

• De coronaviruscrisis berokkent schade langs zowel de vraag als de aanbodzijde van de economie
• 2020 lijkt een verloren jaar voor de reis- en toerisme sector
• De nationale overheden komen met ruime steunmaatregelen voor bedrijven en gezinnen

Naarmate het coronavirus verder oprukt in Europa, neemt ook de economische impact ervan in razend tempo toe. Vòòr de sterke stijging van het aantal besmettingen in Italië werd de virusuitbraak in de eurozone vooral ervaren als een schok voor de export en de industriële sector. Veel bedrijven voelen de dalende output van de Chinese industrie door de verstoring van hun toeleveringsketens. De rol van die wereldwijde ketens (of ‘global supply chains’) is de voorbije jaren sterk in belang toegenomen en zorgt ervoor dat de economische groei in de eurozone meer afhankelijk is dan vroeger van wat er in China en de rest van de wereld gebeurt.

Met de razendsnelle verspreiding van het virus op het Europese continent komt daar nog een veel grotere vraagschok bovenop. De doortastende maatregelen van de nationale regeringen om de verspreiding van het virus in te dijken, zetten hele sectoren voor onbepaalde tijd op non-actief. De luchtvaartindustrie, het toerisme en de horeca en een groot deel van de retailsector in de eurozone worden midscheeps getroffen door de quarantaine-maatregelen. Maar ook andere sectoren die zich niet in het oog van de storm bevinden, zien hun bestellingen opdrogen en draaien vaak op een beperkte capaciteit. De consumentenuitgaven, die in de eurozone goed zijn voor meer dan de helft van het BBP krijgen een dubbele klap. Er wordt veel minder uitgegeven omdat de meeste mensen het huis niet uit kunnen. Bovendien gaat het consumentenvertrouwen onderuit omdat de vrees voor bedrijfssluitingen en oplopende werkloosheid toeneemt.

Als het epicentrum van de virusuitbraak in Europa is Italië natuurlijk het zwaarst getroffen. De lock-down die nog loopt tot minstens begin april, zal zorgen voor een zware krimp van het BBP in het eerste kwartaal maar de schokgolven zullen ook later dit jaar nog te voelen zijn. De directe bijdrage tot de BBP-groei van de reis- en toerisme sector in Italië bedraagt 5,5% en vertegenwoordigt bijna 15% van de totale tewerkstelling. Ook in Spanje, Frankrijk en zelfs Duitsland is de sector van groot belang in termen van output en tewerkstelling (zie grafiek). Zelfs als de virusuitbraak de komende maanden minder acuut wordt, dan zal 2020 grotendeels een verloren jaar betekenen voor het toerisme. Door het risico op een heropflakkering en de latere verspreiding van het coronavirus in andere delen van de wereld (zoals de V.S. en Canada) zal het toerismeverkeer zich waarschijnlijk slechts mondjesmaat herstellen.