Biden wil een recordbedrag in de economie pompen
Frank Maet
Senior Macro Economist @Belfius
Véronique Goossens
Chief Economist @Belfius
- President Biden onthult zijn ambitieuze begrotingsplannen met een recordbedrag aan uitgaven.
- Het voorgestelde budget doet de overheidsschulden het komende decennium flink oplopen.
- Sommigen vrezen dat de karrevracht aan dollars de Amerikaanse economie doet oververhitten.
De Amerikaanse president Joe Biden pakt uit met de meest ambitieuze begrotingsplannen sinds de Tweede Wereldoorlog. Hij wil een bedrag van 6.000 miljard dollar uitgeven in het fiscale jaar 2022 dat in oktober begint, goed voor bijna één derde van het jaarlijkse BBP. In het budgetvoorstel zijn twee eerder aangekondigde herstelplannen opgenomen die worden uitgesmeerd over de komende 8 à 10 jaar. Het ene voorziet 1.700 miljard dollar aan investeringen om de verouderde infrastructuur in de V.S. te vernieuwen en de energietransitie mogelijk te maken. Het andere bedraagt 1.800 miljard dollar en dient om het sociale vangnet te verbreden en de gezondheidszorg, het onderwijs en de armoedebestrijding te versterken.
Het Witte Huis is van plan de uitgaven te bekostigen met hogere belastingen voor de bedrijven en de hoogste inkomens. Amerikanen met een jaarinkomen van minder dan 400.000 dollar blijven buiten schot. Toch schieten de inkomsten de volgende tien jaar tekort om de geplande uitgaven te compenseren, waardoor de Amerikaanse staatsschuld snel oploopt. De totale overheidsschuld gaat van 109,7 procent van het BBP in 2021 naar 117 procent in 2031 om pas daarna weer geleidelijk af te nemen. Minister van Financiën Janet Yellen benadrukt dat het fiscaal verstandig is om nu te investeren en pas later de tekorten te verminderen. De Amerikaanse economie bekomt van een zware recessie en de leenkosten voor de overheid zijn historisch laag. De reële rentelast om de federale schuld te financieren is momenteel negatief omdat de langetermijnrente van 1,6 procent op staatsobligaties lager is dan de inflatie.
Grafiek: Verloop van de overheidsuitgaven en het begrotingstekort (in biljoen dollar)
De financiële markten reageerden gematigd positief op de begrotingsplannen. De aangekondigde investeringen ondersteunen immers de groeivooruitzichten en hebben het potentieel om op langere termijn de productiviteit van de Amerikaanse economie op te krikken. Toch klinkt er ook kritiek. Zo vreest de invloedrijke econoom Lawrence Summers voor een oververhitting als al die miljarden in de economie terecht komen. In dat scenario kan de inflatie voor langere tijd oplopen, wat de centrale bank in Washington onder druk zou zetten om de rente vroeger dan voorzien op te trekken. Met een nieuwe recessie als gevolg. Daar gaan de begrotingsvooruitzichten niet van uit. Ze zijn gebaseerd op een gemiddelde inflatie van 2 procent de komende jaren, in lijn met de verwachtingen van de Amerikaanse centrale Bank. De recente opstoot van de inflatiecijfers (naar 4,2 procent in april) heeft volgens de centrale bank te maken met de heropstart van de economie en is van voorbijgaande aard.
De voorstelling van de begroting door de regering is het begin van langdurige onderhandelingen met het Congres, dat het federale budget moet goedkeuren voor eind september. De president mag zich voorbereiden op sterke tegenstand van de Republikeinen. Die zijn traditioneel gekant tegen hogere overheidsuitgaven en het optrekken van de belastingen. Maar nu de Democraten nipt de controle hebben over het Huis en de Senaat, heeft Biden volgens politieke analisten betere kansen dan voorgaande Democratische presidenten om een groot deel van zijn agenda goedgekeurd te krijgen.
Ontdek de Belfius Convictions
