12 september 2024
Frank Maet
Senior Macro Economist @Belfius
Véronique Goossens
Chief Economist @Belfius
Er lijkt weinig twijfel over. De Europese Centrale Bank zal tijdens haar vergadering op 12 september een renteknip doorvoeren, de tweede na de start van haar renteverlagingscyclus in juni. Meer dan 90 procent van de door Reuters ondervraagde economen en rente analisten voorzien een renteverlaging van 25 basispunten.
Wat is er veranderd t.o.v. juli toen de centrale bank in Frankfurt niet opteerde voor een lagere beleidsrente? In de eerste plaats is de inflatie in de eurozone in één klap gedaald van 2,6 procent naar 2,2 procent in augustus. Dat is het gevolg van de energieprijzen – vooral voor ruwe olie - die in augustus van dit jaar lager noteerden dan dezelfde maand in 2023. Ook de kerninflatie – die geen rekening houdt met energie- en voedselprijzen – nam af in augustus, maar in de dienstensector bleef de inflatie nog steeds boven 4 procent hangen1. Voor het eerst is er wel in de officiële cijfers een afkoeling te zien van de loondruk op de Europese arbeidsmarkt. Tijdens het tweede kwartaal daalde de nominale loongroei van 4,7 procent naar 3,6 procent2.
Op het vlak van de economische groei is er in de eurozone tijdens de zomer slechts weinig veranderd. Het BBP van de eurozone nam met 0,2 procent in het tweede kwartaal toe maar daaronder gaat een ongelijk herstel schuil. Omdat de industrie blijft kampen met een krimp van de activiteit, wordt de groei uitsluitend gedragen door de dienstenbedrijven. Op regionaal vlak merken we dat de underperformance van de Duitse economie t.o.v. de rest van de eurozone blijft voortduren.
De speculatie in de financiële markten dat de ECB in de beleidsrente zal snijden, heeft ook te maken met een algemene teneur. Het is de voorbije maanden duidelijk geworden wat de richting is van het monetaire beleid in de westerse wereld, namelijk lagere beleidsrentes. De centrale banken van Zwitserland en Zweden lopen voorop en beslisten al eerder om hun beleidsrente voor een tweede keer dit jaar te verlagen. Ook in het V.K. werd het monetair beleid al versoepeld.
Het blijft enkel wachten op de grote broer, de Federal Reserve in de Verenigde Staten. Maar dat wachten is bijna voorbij: volgende week zal de Amerikaanse centrale bank ook van start gaan met het terugschroeven van de hoge beleidsrente. Sommigen in de financiële markten hopen op een renteverlaging met meteen 50 basispunten, maar wij verwachten slechts 25 basispunten. In het verleden koos de Fed meestal een rentestap met 25 basispunten om aan een cyclus van renteverlagingen te beginnen. Ook de nakende presidentsverkiezingen spelen een rol. De monetaire beleidsmakers willen vermijden dat een forse rentestap geïnterpreteerd wordt als een steun in de rug voor één van beide kandidaten net voor de verkiezingen. Bovendien ligt de Amerikaanse inflatie nog steeds een stuk hoger dan bij ons en draait de economie er aan een hoger toerental, waardoor een agressieve aanpassing van het rentebeleid onwaarschijnlijk lijkt.
Er is op de financiële markten wel een zekere mate van consensus over de eerstvolgende rentevergaderingen in Frankfurt en Washington, maar er blijven vragen over wat er daarna moet gebeuren met de rente. In de eurozone kwam de inflatie in augustus in de buurt van het 2 procent inflatiedoel van de ECB, maar die zal waarschijnlijk naar het einde van dit jaar weer wat oplopen (richting 2.4 procent) door basiseffecten van de volatiele energieprijzen. De verwachting is wel dat de onderliggende inflatiedruk – vooral op de arbeidsmarkt - verder zal afnemen. Zo tonen de bedrijfsenquêtes in Europa dat de arbeidstekorten in de dienstensector zijn gedaald, met minder loondruk als gevolg.
De volgende renteverlagingen door de ECB zullen in voorzichtige stappen (van 25 basispunten) gebeuren. Volgens ons komt de vergadering van oktober te vroeg voor een nieuwe verlaging, we verwachten wel een renteknip in december. Vervolgens houden we rekening met twee extra renteverlagingen in het eerste kwartaal van 2025, waardoor de beleidsrente in de eurozone op 2.75 procent belandt. Voorwaarde is wel dat de onderliggende inflatiedruk in de eurozone blijft afnemen. Zaken die roet in het eten kunnen gooien zijn hogere olieprijzen, het uitblijven van een afkoeling van de dienstenprijzen en een sterker dan verwachte loonontwikkeling.
Ook in de V.S. houden we rekening met twee renteverlagingen van 25 basispunten tussen nu en het einde van het jaar. Hoe de Amerikaanse beleidsrente daarna in 2025 zal evolueren , hangt voor een stuk af van wie de presidentsverkiezingen wint. Er zijn volgens ons meer opwaartse inflatierisico’s onder president Trump dan onder president Harris. Recente peilingen wijzen op een lichte voorsprong voor de Democratische kandidaat Kamala Harris. Als ze die voorsprong kan behouden, dan zet dat de deur wijder open voor monetaire versoepeling in Washington.
Algemene bron: Belfius Reseach
1 Bron: Eurostat
2 Bron: ECB
Dit document, opgesteld en verspreid door Belfius Bank, geeft de visie van Belfius Bank op de financiële markten weer. Het bevat geen gepersonaliseerd beleggingsadvies of -aanbevelingen, noch onafhankelijk onderzoek op beleggingsgebied. Als u gepersonaliseerd beleggingsadvies wil, kan u daarvoor terecht bij uw financieel adviseur. Hij bekijkt graag met u welke gevolgen deze visie mogelijk heeft voor uw persoonlijke beleggingsportefeuille. De vermelde cijfers zijn een momentopname en onderhevig aan wijzigingen. Rendementen uit het verleden, simulaties van rendementen uit het verleden en de voorspelde toekomstige rendementen van een financieel instrument, een financiële index, een strategie of een beleggingsdienst, zijn geen betrouwbare indicatoren voor toekomstige rendementen. Brutorendementen kunnen worden beïnvloed door provisielonen, kosten en andere lasten. Rendementen die uitgedrukt zijn in een andere munt dan die van de woonstaat van de belegger, zijn onderhevig aan wisselkoersschommelingen, die de meerwaarden positief of negatief kunnen beïnvloeden.