• President Trump kondigt torenhoge Amerikaanse invoertarieven aan die het risico op een wereldwijde handelsoorlog verhogen.
• We verwachten dat de economische groei in de VS gaat vertragen terwijl de inflatie fors zal oplopen.
• Op Europese producten komt een heffing van 20 procent, maar de EU is vastbesloten te onderhandelen.
• De Amerikaanse invoertarieven op Europese producten zorgen voor lagere groei bij ons maar hebben een beperkte impact op de inflatie.
• China is verwikkeld in een escalerende tarievenoorlog met de VS.

President Trump is naar eigen zeggen een grote fan van tarieven en dat werd heel duidelijk begin deze maand. Op 2 april, of "Liberation Day", zoals Trump het zelf noemt, kondigde hij fors hogere invoertarieven aan voor materialen en producten van buiten de VS. Er komt een universeel tarief van 10 procent maar voor veel landen gelden veel hogere tarieven. De Aziatische landen, China voorop, kijken aan tegen de hoogste invoertarieven. Producten uit de EU worden belast aan 20 procent. Landen als het V.K. en Australië ontspringen de dans niet, maar komen er toch relatief goedkoop vanaf met slechts 10 procent. De Amerikaanse president baseert zich voor zijn lijst grosso modo op de handelsbalans. Als een land meer exporteert naar de V.S. dan vice versa, wordt het bestraft met importtarieven. Jammer voor België dat we onder de noemer van de EU vallen: de V.S. had in 2024 slechts een klein handelstekort met ons land maar een groot tekort met de EU als handelspartner. Toch gelden de hoge EU-tarieven ook voor de Belgische uitvoer richting Amerika.

De tarievenlijst van de Amerikaanse president schokte de wereld en de financiële markten. Er wordt gevreesd voor een wereldwijde handelsoorlog met negatieve impact op de wereldeconomie. Sommigen beweren dat Trump een einde heeft gemaakt aan een mondiaal handelssysteem dat sinds de tweede helft van vorige eeuw de meeste landen een pak economische welvaart heeft bezorgd. Door de forse tariefverhogingen bedraagt het gemiddelde importtarief dat de V.S. nu hanteert, meer dan 20 procent, het hoogste niveau sinds 1909.

Trump’s bevrijdingsdag werd slecht ontvangen op alle financiële markten, maar vooral in de V.S. stapelen de koersverliezen van de obligatie- en aandelenmarkten zich op. De opstoot van het Amerikaanse consumenten- en bedrijfsvertrouwen dat te zien was na de verkiezing van Donald Trump is volledig weggeveegd. We verwachten daarom de komende maanden een aanzienlijke vertraging van de bestedingen door de gezinnen. De hogere invoertarieven hebben ook een klap toegebracht aan de investeringsplannen van veel bedrijven in de V.S. De afgelopen weken zijn in de V.S. de prijzen van grondstoffen als aluminium, staal en koper al veel sterker gestegen dan op de internationale markten. De hoge invoertarieven zullen de kosten nog meer doen opdrijven. Het vertrouwen van de ondernemers had zich kunnen herstellen als nieuwe tarieven logisch en behoudend waren ingesteld. Maar de enorme verhoging van de tarieven heeft het investeringsklimaat in de V.S. verzuurd.

We houden daarom rekening met een zwakke economische groei in de eerste helft van 2025, maar waarschijnlijk zal de Amerikaanse economie een recessie ontlopen. Door de toenemende verliezen op Wall Street en de vrees voor een recessie neemt de kritiek op president Trump sterk toe. We verwachten dat hij later op het jaar minstens een deel van de opbrengsten van de invoertarieven zal gebruiken om een belastingverlaging te helpen financieren. Zelfs als de stimulus pas ten volle doorwerkt in 2026 kan dat het vertrouwen van de gezinnen, bedrijven en de beleggers helpen herstellen. Toch hebben we voor 2025 onze groeiprognose voor de Amerikaanse economie verlaagd van 2,5 procent naar 1,7 procent.

De tarieven hebben dus een grote impact op de groeicijfers en dat is nog meer het geval voor de inflatie in de V.S. Maar dan wel in de andere richting. We verwachten dat de consumenteninflatie tegen eind 2025 minstens 4 procent zal bedragen (in vergelijking met 2,8 procent in februari) omdat de invoertarieven de inflatie van geïmporteerde goederen sterk opdrijft. Bovendien bestaat de kans dat de hogere goedereninflatie doorsijpelt naar de dienstensector. De prijzen van sommige diensten zijn immers automatisch gekoppeld aan die van goederen, bijvoorbeeld duurdere auto’s doen ook de verzekeringspremies (op auto’s) oplopen.

Het vooruitzicht op hogere inflatie in combinatie met zwakkere economische groei plaatst de Federal Reserve (Fed) in een lastig parket. Traditioneel fungeert de Amerikaanse centrale bank als de eerste verdedigingslinie bij een crisis. De financiële markten anticiperen hierop en prijzen een reeks renteverlagingen in voor dit jaar. Dat is volgens ons overdreven. We houden nog rekening met één verlaging van het beleidstarief met 0,25 procent in mei (naar een niveau van 4.00-4.25 procent) maar daarna verwachten we een langere rentepauze. Eén van de basisobjectieven van de Fed is om de inflatie en de inflatieverwachtingen in toom te houden. In maart klommen de inflatieverwachtingen van consumenten al naar het hoogste niveau in jaren, en de tarieven voeren deze druk alleen maar verder op. De centrale bank heeft al aangegeven dat zij bezorgd is over de impact van de tarieven op de inflatie, en zal daarom de beleidsrente niet agressief verlagen.